ELDER E-Bülten

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Mimar ve Mühendisler Grubu tarafından 5’incisi düzenlenen, MMG EURITECH Avrasya Ar-Ge İnovasyon & Teknoloji Zirve ve Sergisi’nde konuştu. Güneş ve rüzgâr enerjisi teknolojilerini üreten bazı sanayicilerin bu sene için siparişlerini kapattığını belirten Bakan Dönmez, "Şimdi üretim kapasitelerini artırmak için uğraşıyorlar” dedi.
Dönmez, “HES’lerdeki elektrik üretiminin en kritik ve en teknolojik parçaları olan jeneratör, türbin ve elektrik otomasyon sistemini artık yerli ve milli imkânlarla üretiyoruz. Hatta seri üretim aşamasına geldik. İnşallah yakın zamanda Ankara’da bulunan Hasan Polatkan HES’e kuracağımız yerli otomasyon sistemi, yerli jeneratör ve yerli türbinle sadece kaynağın değil, teknolojinin de bize ait olduğu yeni bir dönemin kapılarını aralayacağız” diye konuştu.
Dönmez, son zamanlarda maden ihalelerine uç ürün odaklı tesis şartıyla çıkıldığını hatırlatarak, "Yani yatırımcımıza diyoruz ki ‘Sahayı al. Madeni çıkar. Daha sonra çıkardığın bu madeni kuracağın tesiste işle. Uç ürün haline getir ve o şekilde ihraç et” açıklamasında bulundu.
Bakan Dönmez, “Bu yılsonunda borla ilgili dört yeni tesisimizin de temelini atacağız inşallah. Bunlardan biri ferrobor tesisimiz, diğeri nadir toprak elementleri tesisimiz, diğer ikisi de lityum tesisimiz olacak inşallah. Eskişehir Kırka’da sıvı bor atıklarından ürettiğimiz lityum karbonat bütün testleri başarıyla geçti. Pilot tesiste üretim optimazyonunu yaptık. İnşallah yıllık 600 ton üretim yapacak iki yeni fabrikamızın temelini bu yıl atacağız inşallah. Burada yapacağımız üretim Türkiye’nin lityum üretiminin yarısını karşılayacak” dedi.
Bakanlık bünyesinde yürütülen teknoloji geliştirme ve Ar-Ge faaliyetlerini Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) adı altında tek çatıda toplandığını belirtirken, "Burada temiz enerji, nükleer ve tabii kaynaklara yönelik çalışmalar etkin bir şekilde yürütülüyor. Bugüne kadar hidrojen teknolojilerinin geliştirilmesi, nükleer pil, yerli araştırma reaktörü, nükleer tıp, nadir toprak elementlerinin zenginleştirilmesi ve saflaştırılması, yerli kalıcı mıknatıs üretimi ve bor cevheriyle ilgili Ar-Ge faaliyetleri yürütülüyor” ifadelerini kullandı.
Dönmez, “TENMAK önümüzdeki dönemde hem yerli ve milli teknolojilerin geliştirilmesinde hem de Ar-Ge kültürüne sahip nitelikli insan kaynağının da yetiştirilmesinde daha fazla misyon üstlenecek. Özellikle üniversitedeki gençler, akademisyen ve araştırmacı hocalarımıza da buradan seslenmek istiyorum. TENMAK Ar-Ge desteği verme imkanı sahip kurumlarımızdan bir tanesi. İhtiyaç duyduğumuz alanlarda TENMAK’a yönelirseniz onlar her türlü desteği vermeye hazır” değerlendirmesinde bulundu.

Kaynak: HABERTÜRK

“Piyasalarımızı Hayata Geçirirken Milli Kaynaklar ile Son Teknolojileri Kullanmaya Gayret gösterdik”

Enerji Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ) Genel Müdürü Ahmet Türkoğlu, Gebze Bilişim Vadisi’nde düzenlenen Avrasya Ar-Ge, İnovasyon & Teknoloji Zirvesi ve Sergisi’nde “Enerji ve Geleceğe Küresel Bakış” başlıklı oturumda konuştu. EPİAŞ’ın faaliyetleri ve sektördeki rolünden bahsederek konuşmasına başlayan Türkoğlu “2021 yılı EPİAŞ’ın yılı oldu. Vadeli Elektrik ve Vadeli Doğal Gaz Piyasalarımız ile Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti (YEK-G) Sistemi ve Piyasamızı hizmete açtık. Yeni piyasalarımızı hayata geçirirken milli kaynaklar ile son teknolojileri kullanmaya gayret gösterdik” ifadelerini kullandı.
Konuşmasında küresel ölçekte yaşanan enerji krizine dünya enerji piyasalarına ilişkin örnekler-veriler üzerinden değinen Türkoğlu, küresel ölçekte doğal gaz ve kömür fiyatlarında on kata varan artışların olduğuna dikkati çekerek enerjide kaynak çeşitliliğinin önemini vurguladı. Dünya ile karşılaştırıldığında yenilenebilir de iyi bir konumda olunduğunu belirten Türkoğlu, enerjinin halihazırda depolanamamasının enerji konusunda dengesizlik yaratabileceğini ve bu nedenle nükleer santrallerin önemli bir yere sahip olduğunu söyledi.
Vadeli piyasaların ülkemiz için büyük bir fırsat olduğunu belirten Türkoğlu, fiyat dalgalanmalarının vadeli elektrik ve doğal gaz piyasaları üzerinde olumsuz etkiye sahip olduğunu, ancak uzun vadeli piyasaların önümüzdeki süreçte pozitif etki yaratacağına inandıklarını belirtti. EPİAŞ olarak yenilenebilir enerjinin kullanımını yaygınlaştırmak ve yenilenebilir enerji kullanımını desteklemek amacıyla geliştirilen Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti (YEK-G) Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası’nı enerji sektörüne kazandırdıklarını hatırlatan Türkoğlu, yerli ve milli imkanlarla geliştirilen YEK-G Sistemi’nde blokzincir teknolojisinin kullanıldığını hatırlattı.
Türkoğlu “Türkiye’de yenilenebilir enerjiye yatırım yapma noktasında fırsatlar var. Aynı şekilde buradaki teknolojik alt yapı geliştirme faaliyetlerine dönük fırsatlar olduğunu düşünüyorum. Bunların yanında nükleer işletme ve bakım konularında yatırım imkanları söz konusu. Bu alanların tamamına dönük fırsatlar olduğunu düşünüyorum” dedi.

Kaynak: EPİAŞ

Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de gerçekleştirilen ‘27. Hazar Petrol ve Doğalgaz Fuarı’nda gazetecilerle bir araya gelen SOCAR Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov, Türkiye'nin kendileri için önemli bir pazar olduğunu ve ülkedeki yatırımlarına devam edeceklerini söyledi. Türkiye'de enerji alanında son dönemde çok önemli işlere imza atıldığını vurgulayan Gahramanov, "Türkiye gaz kaynaklarını artırdı, LNG terminalleri, yeni gaz boru hatları, yeni gaz depoları inşa etti. Bunu devam ettirmek önemli, bunun için de Türkiye önemli işlere imza atıyor. Karadeniz'de keşfedilen gaz rezervi Türkiye'nin enerji alanındaki rolünü daha da kuvvetlendirecek” dedi.
SOCAR'ın yatırımlarını enerji dönüşümüne de yönelttiğini aktaran Gahramanov, Türkiye’de böyle bir potansiyelin olduğunu ve bu alanda yatırımlarına devam edeceklerini bildirdi. Türkiye'nin dünya çapında artan enerji fiyatlarından daha az etkilenmesinde Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi'nin (TANAP) ve son dönem yatırımların rol oynadığını belirten Gahramanov, "Türkiye'de enerji fiyatları artıyor ama TANAP olmasaydı, LNG terminalleri olmasaydı, depolama kapasiteleri artırılmasaydı fiyat artışları çok daha yüksek seviyelerde olurdu. Karadeniz'de keşfedilen gaza sadece Türkiye'nin gaz ihtiyacını karşılayıp karşılamaması açısından bakmamalı. Karadeniz gazı küresel pazarda Türkiye'nin gücüne güç katacak. Masada eli güçlü olacak" ifadelerini kullandı. TANAP Genel Müdürü Saltuk Düzyol da mevcut anlaşmalar çerçevesinde boru hatlarından iletilen yıllık 16 milyar metreküp doğal gazın 10 milyar metreküpünün Avrupa'ya, 6 milyar metreküpünün de Türkiye'ye iletildiğini anlattı. TANAP ile gerçekleştirilen gaz akışının yıllık 32 milyar metreküpe çıkması için yeni yatırımlar gerektiğini belirten Düzyol, "Ortaya bir talep koyduğunuzda o talebin gerçekleşmesi, o değer zincirinin oluşması için belli bir süre geçmesi gerekiyor. Bu gaz piyasasında genellikle 4 yıldır, 5-6 yıla kadar da uzayabilir" diye konuştu.

Kaynak: DÜNYA

Merkezi Fransa’nın başkenti Paris’te bulunan, 90 ülkeden, kamu ve özel sektör elektrik kuruluşunu bünyesinde barındıran, elektrik sektöründe dünya çapında uzmanları bir araya getiren, dünyanın en köklü ve etkin organizasyonu CIGRE’nin yıllık konferansı, Avusturya’nın başkenti Viyana’da gerçekleştirildi. Konferans sırasında, CIGRE’nin İtalya, İsrail, Yunanistan ve Avusturya’nın da aralarında bulunduğu 17 ülkeyi kapsayan Doğu Avrupa Konseyi dönem başkanlığı el değiştirdi. Bundan önceki başkanlığı yürüten Avusturyalı yetkililer, görevi Türkiye adına Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) Genel Müdürü İzzet Alagöz’e devretti. 
İzzet Alagöz, SEERC Dönem Başkanlığı’nı devralmasının ardından yaptığı açıklamada, “Başkanlık görevimiz süresinde elektrikte teknik anlamda bölge ülkelerine liderlik edeceğiz. bu süre boyunca arz güvenliği başta olmak üzere enerji sektörünün karşılaştığı sorunlara ortak akıl ve bilimsel yöntemlerle çözüm üretmek için üniversiteler ve sektör temsilcilerimizle birlikte yürüttüğümüz çalışmaları hızlandıracağız” dedi. 
EÜAŞ Genel Müdürü Alagöz, Türkiye’nin resmi olarak 2021 yılından itibaren üstlendiği CIGRE’deki görevini iki yıl sürdüreceğini belirterek “Bu görevi 2023 yılında, yani Cumhuriyetimizin 100. yılında İstanbul’da gerçekleştireceğimiz 4. SEERC Konferansı ile kardeş ülke Bosna Hersek’e devredeceğiz” diye konuştu. 

Kaynak: ENERJİ GÜNLÜĞÜ

Sakarya Elektrik Dağıtım AŞ (SEDAŞ), faaliyet bölgesine değer katmayı hedefleyen yatırım projelerini hızla hayata geçiriyor. Şirket, nüfus artışı ve sanayileşmeye bağlı olarak enerji ihtiyacı yükselen Sakarya’daki çalışmalarını yoğunlaştırdı. Geride kalan bir yıl içinde, kent merkezinin yanı sıra ilçeler ve köyler de dahil olmak üzere şehrin tamamında bitirilen projeler sayesinde enerji ihtiyacının karşılanması sağlandı.
SEDAŞ, yıl boyunca Sakarya’da şebeke, trafo postası, armatür, direk ve kabin montajları ile ek tesis çalışmalarına ağırlık verdi. Planlamalar kapsamındaki tesis çalışmaları sonucunda 75 km yer altı hat ve 372 km havai hat şebekelerinin yanı sıra 92 trafo postası, 10 bin 278 direk, 9 bin 335 armatür ve 23 mono blok kabinin montajları tamamlandı. Enerji müsaadesi başvurusunda bulunan 350’ye yakın müşteriye ait tesis çalışmaları bitirildi ve resmî kurumlar ve müşterilerden gelen şebeke deplase talepleri karşılandı.
SEDAŞ’ın Sakarya’daki bakım çalışmaları kapsamında yenilenen alçak gerilim havai hattın uzunluğu 98 km olurken 5,8 km’lik enerji nakil hattı, 4,8 km’lik orta gerilim şebekesi ve 0,6 km’lik yer altı aydınlatma şebekesi de yenilendi. Kent genelinde tamamı yeni 2 bin 471 direk ve bin 134 armatür takılmasının yanı sıra mevcut armatürlerin de bakımları tamamlandı. Damga ayar sürelerinin dolduğu tespit edilen toplamda 25 bin 874 adet elektrik sayacı da yenisiyle değiştirilip yıl boyu ölçü devre kontrolleri yapıldı. SEDAŞ’ın bir yılda tamamladığı yatırım, bakım ve saha faaliyetleri sonucu 2022’nin ilk çeyreğinde Sakarya’daki şikâyet sayıları yüzde 57 oranında azaldı.
Tüketici taleplerinin daha kısa sürede çözümlenmesi konusunda 7 ayrı noktada konuşlandırılan operasyon yöneticiliklerine, Söğütlü-Ferizli ve Yenikent bölgelerini kapsayan Karaman Operasyon Yöneticiliği de geçtiğimiz yıllarda dahil oldu. Bölgelerin yüz ölçümü, hat uzunluğu, coğrafi yapısı, ihtiyaçları, tüketim değerleri gibi kritik parametrelere göre değerlendirilerek hayat geçirilen operasyon yöneticilikleri, müşteri odaklı hizmet anlayışıyla Sakarya iline hizmet veriyor.

Osmangazi Elektrik Dağıtım AŞ (OEDAŞ), elektrik dağıtım sektörünün ilk Sürdürülebilirlik Raporu’nu yayımladı. Raporla ilgili açıklama yapan, OEDAŞ Genel Müdürü Fuat Celepci, “Yatırımlarımıza devam ederken diğer yandan daha iyi bir gelecek için ve yeni dünyanın şirketi olmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Ar-Ge çalışmalarımız ve projelerimiz ile Türkiye’nin akıllı sistemler yolculuğundaki yerimizi alıyoruz. OEDAŞ olarak 1. Sürdürülebilirlik Raporu’nu kamuoyu ile paylaştık. Çevresel, sosyal ve yönetişimsel (ÇSY) performans değerlerimizi sunduk. Rapor aynı zamanda, Türkiye genelinde faaliyet gösteren 21 elektrik dağıtım hizmeti şirketi arasında da ilk olma özelliğini taşıyor. OEDAŞ olarak iş planımızın en önemli iki hedefini, sektörümüz için mükemmel bir iş modeli teşkil etmek ve sürdürülebilir katma değer üretmek oluşturuyor. Bu yaklaşımla sürdürülebilirlik çalışmalarımız dahilinde şirket faaliyetlerimiz üzerinde etkisi bulunan öncelikli konuları tespit ettik. Bunu yaparken de değer zinciri üzerinde risk ve fırsat üretme potansiyelini, paydaşlarımızın konuya yönelik beklenti düzeyini göz önünde bulundurduk” dedi.
OEDAŞ, 2020 yılında ÇSY odaklı faaliyetlerine yer verdiği raporda, yüzde 100 kesintisiz elektrik dağıtımını gerçekleştiren bir şirket olma amacıyla yatırımlarını sürdürüyor. Rapora göre 2020 yıl sonu itibarıyla yaklaşık 1,8 milyon aboneye elektrik dağıtım hizmeti ulaştırıldı. Beş şehirde gerçekleştirilen yatırımların toplam tutarı ise 460 milyon TL oldu.  Raporda ayrıca, OEDAŞ’ın 2017 yılından 2020 yılının sonuna kadar 3.200 km enerji nakil hattını yer altına aldığı, 2025 yılına kadar ise yaklaşık 9.800 km hattın yer altına alınmasının planlandığı belirtildi.

Avrupa Birliği (AB) liderleri, yılsonuna dek Rusya'dan petrol ithalatının yüzde 90 azaltılmasında anlaştı. Birliğin, Ukrayna'yı işgali sonrası Rusya'ya yönelik açıkladığı altıncı yaptırım paketi kapsamında en büyük Rus bankalarından Sberbank, uluslararası para transfer sistemi SWIFT'ten çıkarılacak. Rus devletinin kontrolündeki televizyon kanallarından üçü yasaklanacak.
AB'nin kararlarını, Brüksel'deki Liderler Zirvesi sonrası bir basın toplantısı düzenleyen AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen kamuoyuna duyurdu. Von der Leyen, "Liderlerin altıncı yaptırım paketi üzerinde anlaşmalarına çok sevindim" dedi.
Michel ise yeni yaptırımlarla Rusya'nın "savaş makinasının" finansmanında kullandığı gelirlerinin önemli oranda azalacağını söyledi. AB çapındaki ambargo, Rusya'dan deniz yoluyla gelen petrolü (ithalatın yaklaşık üçte ikisi) etkileyecek, ancak Macaristan'ın muhalefeti nedeniyle boru hattı petrolünü etkilemeyecek.

Kaynak: BBC

Çin kamu elektrik iletim şirketi Çin Devlet Şebeke Kurumu, 2022 yılında enerji iletim hatları projelerine, 500 milyar yuanı (yaklaşık 74,5 milyar dolar) aşkın bir tutarla tüm zamanların en büyük yatırımını yapacağını açıkladı.
Çin Uluslararası Radyosunun haberine göre, söz konusu yatırım pandemi ortamında ülkenin ekonomik büyümesine katkıda bulunacak. Şirketin açıklamasına göre yatırım yapılacak diğer kaynaklarla birlikte toplam rakamın 1 trilyon yuanı geçmesi bekleniyor.
Şirket, mümkün olduğunca erken bir tarihte ultra-yüksek voltajlı elektrik iletim projelerinin yapımına başlayacağını ve 500 kW altında kilit öneme sahip elektrik şebekesi projelerinin yapımına da start verileceğini bildirdi. Şirket açıklamasına göre, kilit önemdeki elektrik şebekelerinin artması, elektrik şebekesinin yüksek kalitede geliştirilmesine katkı sağlayacak ve gerek üretime, gerekse satışa dönük sektörlerin faaliyet ve üretimlerine geri dönmelerini sağlayacak. Çin Devlet Şebeke Kurumu, 13'üncü Beş Yıllık Plan (2016-2020) döneminde de ülkenin enerji iletim hattı şebekesine yönelik olarak toplam 2,3 trilyon tutarında yatırım gerçekleştirmişti. 

Kaynak: ENERJİ GÜNLÜĞÜ

Yunanistan Parlamentosu oturumunda hükümetin hazırladığı İklim Yasası teklifini kabul etti. Yasanın yürürlüğe girmesi ile Yunanistan sera gazı emisyonlarını 2030 yılına kadar asgari olarak yüzde 55, 2040’a kadar da yüzde 80 oranında azaltmayı 2050 yılında ise net-sıfır emisyona ulaşma hedefleri belirledi.
Ülke bu hedefler doğrultusunda kömürden elektrik üretimini en geç 2028’de durduracak. 2023 yılında yapılacak değerlendirme ile bu tarih 2025 yılına da çekilebilecek.
Yunanistan oluşacak elektrik açığını yenilenebilir enerji kaynaklı elektrik üretimini iki kat artırarak karşılayacak iken bu üretim artışının sağlıklı şekilde gerçekleşebilmesi için de elektrik şebekesine 10 milyar Euro yatırım yapacak.
Yasa elektrikli araç kullanımında da önemli zorunluluklar getiriyor. Atina ve Selanik’de 1 Ocak 2026’dan itibaren yalnızca elektrikli ve hibrit motorlu araçlar ile taksi hizmeti verilebilecek. Aynı tarihte araç kiralama filolarındaki araçların da üçte birinin elektrikli olması gerekecek. 2030 yılından itibaren de ülkede yalnızca elektrikli ve hibrit motorlu binek veya ticari araç satılabilecek.

Kaynak: YEŞİL EKONOMİ

ABD’de Biden yönetimi, yenilenebilir enerji gelişimini teşvik etmek ve iklim değişikliğini ele almak için federal yetki alanında rüzgar ve güneş enerjisi projeleri inşa etme maliyetini önemli ölçüde azaltacağını açıkladı. Söz konusu karar, federal topraklardaki tesisler için kira oranlarının ve ücretlerin yatırım için çok yüksek olduğunu savunan temiz enerji geliştiricilerinin yıllarca süren lobi çalışmalarının ardından geldi.
İçişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, güneş ve rüzgar projeleri için kira ve ücretlerin yaklaşık yüzde 50 oranında düşeceğini söyledi. Yönetim ayrıca Washington, Arizona, California, Nevada ve Utah’ta beş koordinasyon ofisi oluşturarak yenilenebilir enerji çevre incelemelerini işleyen ve başvurulara izin veren kişi sayısını artıracağını söyledi. Ofislerin, Çevre Koruma Ajansı ve tarım, enerji ve savunma departmanları gibi diğer federal kurumlarla koordinasyonu geliştirmesi bekleniyor.

Kaynak: REUTERS

Yenilenebilir Enerji için Yol Haritası

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin hazırladığı “Türkiye Elektrik Sistemine Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Entegrasyonu” raporu, Türkiye’nin 2030’da elektrik üretiminin yüzde 70’e kadar yenilenebilir enerjiden karşılanabileceğini ortaya koydu. Raporda, yenilenebilir enerji kaynaklarının üretimdeki payının artmasıyla, bugün kömür santrallerinin 20 GW’lık kurulu gücünün 2030’da 5 GW’a kadar düşebileceğine de dikkat çekildi. Daha fazla yenilenebilir enerji entegrasyonu için tavsiyelerin yer aldığı raporda, komşu ülkelerle elektrik iletim bağlantı kapasite kullanımlarının artırılması da öneriliyor.

Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.