ELDER E-Bülten

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Eskişehir’in dünyada tarihe geçen bir keşifle karşı karşıya olduğunu belirterek, “2011’de başlayan çalışmalarımızda toplam 6 yıl içerisinde 125 bin 193 metre sondaj yapıldı. 59 bin 121 numune toplandı sahadan. Bunların analizleri yapıldı ve analizler sonucunda da 694 milyon ton nadir toprak elementi keşfi gerçekleştirilmiş oldu” değerlendirmesinde bulundu.

Eskişehir’in Beylikova ilçesinde 694 milyon ton nadir toprak elementi rezervi keşfedildi. 17 farklı toprak elementinin bulunduğu rezerv, dünyada Çin’in 800 milyon tonluk rezervinin ardından ikinci en büyük rezerv olarak kayda geçti. Nadir toprak elementleri, fiber optikten uydu haberleşmesine, akıllı füzelerden yakıt hücrelerine kadar 20’den fazla alanda kullanılıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez bu çerçevede, incelemelerde bulunmak için Beylikova’ya geldi. Bakan Dönmez burada, Etimaden Beylikova Florit Barit ve Nadir Toprak Elementleri İşletme Müdürlüğü’nü ziyaret ederek bir grup basın mensubu ile de buluştu. Ardından Dönmez, bu işletmede yer alan, inşaatı yıl içerisinde tamamlanacak ve yıllık bin 200 ton cevher işlenecek pilot tesis hakkında bilgi aldı. Bakan Dönmez burada yaptığı konuşmada, Eskişehir’in dünyada tarihe geçen bir keşifle karşı karşıya olduğunu belirterek, “Bu hafta başında cumhurbaşkanımız kabine toplantısı sonrası millete sesleniş programında bu keşfi açıklamıştı. Bu sahadaki çalışmalarımız çok öncesine kadar gidiyor ama en somut çalışmalar, Etimaden’e geçtikten sonra 2011’de başlıyor. Burada toplam 6 yıl içerisinde 125 bin 193 metre sondaj yapıldı. 59 bin 121 numune toplandı sahadan. Bunların analizleri yapıldı ve analizler sonucunda da 694 milyon ton nadir toprak elementi keşfi gerçekleştirilmiş oldu. Bu keşif dünyanın en büyük ikinci rezerv sahası. Çin’deki bir saha 800 milyon tonluk rezerve sahip” dedi.

Dönmez, nadir elementlerin dünyada nadiren bulunmasından dolayı her zaman değerli olduğuna vurgu yaparak, “Son derece değerli elementler. Dünyanın her yerinde bulunmadığı için de bunlara erişim o kadar kolay değil. Son derece stratejik, teknolojik ürünlerde kullanılan maddelerden bahsediyoruz. Havacılık, savunma ve uzay sanayiin yanı sıra tıp sanayii olmak üzere birçok alanda az ya da çok miktarda olmakla birlikte kullanılan ürünler” diye konuştu.

Bakan Dönmez, Beylikova Cevher Sahası’nda kurulacak endüstriyel tesis ile 17 nadir toprak elementinin 10 tanesini üretebileceklerini dile getirerek, “Yıllık 570 bin ton cevheri işleyeceğiz. Bu işlenen cevherden 10 bin ton nadir toprak oksidi elde edeceğiz. Ayrıca 72 bin ton barit, 70 bin ton florit, 250 ton toryum üretilecek. Burada özellikle toryumun altını çizmek istiyorum. Yeni nükleer teknolojilerde yeni yakıt olarak önümüze büyük fırsatlar sunacak bir madenden bahsediyoruz. Bu yıl içerisinde pilot tesisin kurulumu tamamlanacak, üretime geçeceğiz. Bir yıl içerisinde de bu pilot tesisin üretim sonuçları incelenecek. Bu Ar-Ge çalışmasını tamamladıktan sonra da süratle endüstriyel üretim tesisinin inşaatına başlayacağız” ifadelerini kullandı.

Kaynak: HÜRRİYET

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2022 yılı Haziran ayı yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) verilerine göre, ana sanayi gruplarından enerji üretim fiyatları Haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 27,65, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 317,87 oranında arttı. TÜİK yurt içi üretici fiyat endeksine göre (Yİ-ÜFE) Haziran ayında sanayinin dört sektöründen biri olan elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı sektöründe maliyetler bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 369,20  yükseldi. Sanayinin diğer sektörlerinden madencilik ve taş ocakçılığında ise maliyetlerdeki artış yüzde 142,68 olurken, imalat sektöründe yüzde 120,47 ve su temini sektöründe yüzde 81,47’yi buldu.

Kaynak: ENERJİ GÜNLÜĞÜ

2023 yılında yollara çıkmaya hazırlanan Togg, Trugo markasıyla Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na (EPDK) yaptığı başvuru sonucu şarj ağı işletmeci lisansını aldı.

Togg açıklamasına göre, şirketin, Trugo ile 81 ilde 600’ün üzerinde lokasyonda 1.000 yüksek performanslı şarj cihazı (DC) kurma hedefiyle çıktığı yolda şarj ağı işletmeci lisansı için yaptığı başvuru kabul edildi.

EPDK'nin yayınladığı “Şarj Hizmeti Yönetmeliği” kapsamında yaptığı lisans başvurusu kabul edilen Togg, Trugo markasıyla sektöre yüksek performans, hızlı kurulum ve geniş kapsam ağıyla giriyor. Trugo'nun şarj cihazlarıyla ortalama bir bataryanın doluluk oranı 25 dakika içinde yüzde 80'e ulaşabilecek.

Elektrikli araç kullanıcılarının şarj istasyonu bulma kaygılarını ortadan kaldırmayı amaçlayan Trugo, trafik yoğunluğu yüksek güzergahlarda 25, az yoğunlukta bölgelerde 50 kilometrede bir şarj cihazlarıyla yer alacak. Her bir cihaz üzerinde iki soket yer aldığı için 2 bin soketle hizmet verecek Trugo, trafiğin yoğun olduğu noktalarda da istasyon sayısını artıracak. Türkiye'deki tüm elektrikli araç kullanıcılarına açık olacak cihazlarda yüzde 100 yenilenebilir enerji kaynağı sertifikalı hizmet sağlanacak.

Açıklamada konuya ilişkin görüşleri yer alan Togg Üst Yöneticisi (CEO) M. Gürcan Karakaş, Türkiye'de ihtiyaç duyulan şarj altyapısı için kurdukları Togg Akıllı ve Hızlı Şarj Çözümleri AŞ'nin, Trugo markasıyla 81 ilde 180 kWs üzeri cihazlarla tüm elektrikli araç kullanıcılarına kesintisiz bir deneyim sunacağını bildirdi.

Türkiye'de uçtan uca elektrikli araçlarla seyahat etmeyi mümkün kılacak hızlı şarj istasyonları kurma hedefi doğrultusunda EPDK'ye yaptıkları başvurunun sonuçlandığını aktaran Karakaş, şu açıklamalarda bulundu:

“Sektörün lisanslı oyuncuları arasında yer almaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Bu regülasyonun Türkiye'nin şarj altyapısının gelişimi için çok kıymetli bir mihenk taşı olduğunu düşünüyoruz. Önümüzdeki yıl ortasına kadar 81 ilimizde 600'ün üzerinde noktada, toplam 2 bin soketi olan 1.000 adet hızlı şarj cihazının kurulumunu yapacağız. Bu öncü pozisyonumuzu önümüzdeki yıllarda yapacağımız yatırımlarla da sürdürmeye kararlıyız. Hedefimize giden yolda geri sayım başladı. Homologasyon sürecinin tamamlanmasının ardından 2023 yılının ilk çeyreğinde ilk akıllı cihazımız C-SUV pazara çıkacak.”

Kaynak: AA

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından kabul edilen kanun teklifine göre, elektrik depolama tesisi kurmayı taahhüt eden şirketler, yarışmasız olarak rüzgar ve/veya güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi önlisansı sağlanabilecek. Bununla birlikte bu santrallerin YEKDEM’den de yaralanabilecekler.

Teklife göre kısmen veya tamamen devrede olan elektrik üretim tesislerine, depolama yatırımları ilave edilmesi halinde bu santrallere kuracakları depolama tesisinin gücüne kadar kapasite artış izni verilebilecek. Teklif ile mevcut santrallere de benzer bir teşvik getirilmesi önerilirken, uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu(EPDK) tarafından yayımlanacak yönetmelik ile düzenlenecek.

Kaynak: TEMİZ ENERJİ

İstanbul Anadolu Yakası EDAŞ (AYEDAŞ), İstanbul’un simgelerinden olan Adalar ilçesi için 2021 yılında çalışmalarına başladığı deniz altı yatırımlarını 2022 yılının ilk yarısında tamamladığını duyurdu. Şirket böylece sürdürülebilir ve kesintisiz enerji sağlanabilmesi amacıyla 100 milyon lira tutarında yatırım yaptığını açıkladı.

AYEDAŞ üç fazdan oluşan yatırım kapsamında; Dragos ile Burgazada arasında yaklaşık 7 kilometre, Dragos ile Heybeliada arasında yaklaşık 4,5 kilometre ve Büyükada ile Heybeliada arasında yaklaşık 1,5 kilometre olmak üzere toplamda 13 kilometrelik orta gerilim deniz kablosu tesis etti.

AYEDAŞ’ın gerçekleştirdiği yatırım kapsamında tesis edilen kabloların, tedarik sürekliliğini sağlamak ve hizmet kalitesini artırmak için son teknoloji yöntemlerine göre ve deniz altı koşullarında uzun yıllar çalışmaya uygun olarak üretimi sağlandı. Tek parça olarak tesis edilerek hizmete alınan kablolar sayesinde, Adalar ilçesinin elektrik tedarik sürekliliğine ilişkin risklerin minimum seviyeye indirilmesi hedeflendi. Daha öncede kapasite artışı ve tedarik sürekliliğini sağlamak adına, 2014 ve 2020 yılları arasında Adalar İlçesi’nde yatırımlar yapan şirket, yaklaşık 32 kilometre orta gerilim deniz kablosu, bağlantılarının yapılması için yaklaşık 7 kilometre orta gerilim kara kablosu, bir adet Dağıtım Merkezi ve bir adet güç trafosu tesis ederek kullanıcılarının hizmetine sundu.

Yeşilırmak Elektrik Dağıtım AŞ’nin (YEDAŞ) operasyonlarda mükemmelliğin sağlanması, işletmelerde süreçlerin tanımlanması, ölçülmesi, analiz edilmesi, iyileştirilmesi ve kontrolü için etkili istatistik araçların kullanıldığı bir yönetim stratejisi olan Yalın 6 Sigma’nın ikinci dalgası kapanış toplantısı ile noktalandı. Tüm gün düzenlenen programda projeler anlatıldı, yol haritaları belirlendi, iyileştirme çalışmaları planlandı. Toplantının sonunda 6 proje sahibi ve şampiyon,  8 yeşil kuşak, 41 sarı kuşak ödüllerini aldı.

6 Sigma Kapanış Töreni’nde konuşma yapan YEDAŞ Genel Müdürü Hasan Yasir Bora; “Değerlerimize sahip çıkarak iş yapmamızın altında yatan ana amaç, kurumumuzla ilgili her alanda mükemmelliğe ulaşma arzumuz. Bu mükemmellik arayışı bizim için bir sonuç değil, bitmeyen bir yolculuk. Çünkü her zaman daha iyisini yapmanın mümkün olduğunu biliyoruz. Yalın 6 Sigma da bu uzun yolculukta bize yol gösteren çok önemli bir yöntem.

Ancak unutmamalıyız ki, sistemleri kullanan ve fark oluşturan her zaman insanın kendisi. Başarı için gereken ekip çalışması, her birimizin işini çok iyi yapması ile mümkün. Projelerin verimli sonuçlanmasından ve kurumumuza katma değer sağlamasından büyük mutluluk duyuyorum. Tüm arkadaşlarımın gözlerinde bu sürece olan inancını gördüm.  Şirketimize çok önemli katkıda bulunduklarını, tüm bu çalışmaların şirket kültürü olarak benimsenmesi adına adımlar atıldığını düşünüyorum ve bu adımların sürdürülebilir olacağına gönülden inanıyorum. Tüm çalışanlara teşekkür ediyor, başarılar diliyorum” değerlendirmesinde bulundu.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen, enerji fiyatlarındaki artış nedeniyle AB vatandaşlarının kendilerinden bir şeyler yapmalarını beklediklerini, bu ayın ortasında açıklayacağı bir plan üzerinde çalışıldığını söyledi.

Von der Leyen, AB dönem başkanlığını devralan Çekya'ya düzenlediği ziyarette Litomysl kentinde Başbakan Petr Fiala ile ortak basın toplantısı düzenledi. Çekya’nın dönem başkanlığının “Görev olarak Avrupa: Yeniden Düşün, Yeniden İnşa Et, Yeniden Güçlendir” olan mottosuna değinen von der Leyen, bu unsurların AB Komisyonu’nun da gündeminde olduğunu söyledi. Bir soru üzerine, “Enerji fiyatları yüksek ve insanlar haklı olarak bir şey yapmamızı bekliyor” ifadesini kullanan Von der Leyen, Rus petrol ve doğal gazından diğer güvenilir diğer tedarikçilere geçme, enerji tasarrufu ve verimliliği yoluyla talebi azaltma ve son olarak yenilenebilir enerjiye geçme hedefleri üzerinde çalıştıklarını belirtti.

Von der Leyen, Çekya'nın başkanlığı döneminde bu konuda ilerleme kaydedeceğinden emin olduğunu ifade etti.

Komisyonun Rusya’nın teslimatlarını askıya almaya karar vermesi halinde olası gaz kıtlığıyla başa çıkmak için bir acil durum planı üzerinde çalıştığını belirten Von der Leyen, “Boru hatlarıyla bağlanacağız, tüm bu ara bağlantılara sahibiz. Her zaman ters akışlara sahip olabiliriz. Bu yüzden enerji ve gazın en çok ihtiyaç duyulan yere akmasına izin veren iyi bir ortak plana ihtiyacımız var. Bu, Komisyon tarafından temmuz ayı ortalarında sunulacak” diye konuştu.

Fiala da Fransa dönem başkanlığının Avrupa’da savaş başlatılan bir dönemde üye ülkeleri bir arada tutabildiği için başarılı geçtiğini ifade ederek, kendi ülkesinin enerjinin makul fiyatlarla sağlanması, enerji bağımsızlığının elde edilmesi, enerji güvenliğinin tesis edilmesi konularına odaklanacağını dile getirdi.

“Enerji fiyatları ekonomimizi boğuyor, vatandaşlarımız için sorun yaratıyor ve bu onları endişelendiriyor. Önümüzdeki birkaç aydaki en büyük görevimiz bu” diyen Fiala, AB’nin birlik olması gereken en temel konunun bu olduğunu söyledi.

Fiala, Ukrayna’daki savaşı bitirmek, ülkeyi yeniden inşa etmek, AB vatandaşlarının savaşın neden olduğu mülteci krizi ve gıda krizinden daha fazla etkilenmemelerini sağlamanın da öncelikleri arasında yer aldığını kaydetti.

Kaynak: AA

Japonya'da özellikle de ülkenin doğu kesimleri kayıtların tutulmaya başlanmasından bu yana rekor kıran sıcaklarla kavrulurken hükümet, vatandaşlardan elektrik kullanımını mümkün olduğunca kısmalarını önerdi. Bununla birlikte gereksiz ışıkların söndürülmesi ve elektrikli aletlerin kullanılmaması istenilirken klima dahil soğutucu cihazların olası “sıcak çarpması” risklerine karşı ölçülü kullanılması talep edildi.

Isesaki kentinde 40,3 derece ile bu yıl Japonya'da görülen en yüksek sıcaklık ölçülürken, başkentin hemen kuzeyindeki diğer bazı kentlerde de sıcaklık 40,1 ve 40 dereceyi gördü. Tokyo şehir merkezi ise 37 dereceye ulaştı. Japonya'da benzer seviyede sıcaklıklar sık sık görülse de bu kadar erken dönemlerde yaşanmıyor. Öyle ki haziran sıcağı, 147 yıl önce kayıtların tutulmaya başlamasından bu yana görülen en yüksek sıcaklık olarak olarak meteoroloji tarihine geçti. Hükümet tehlikeli koşulların daha devam edeceğini belirterek vatandaşları dışarıda maske kullanımı konusunda esnek davranmaya çağırdı.

Kabine Sekreter Yardımcısı Seiji Kihara düzenlediği basın toplantısında "Sıcak çarpması riskini arttırdığı için, başkalarından uzaktaysanız ve konuşmuyorsanız lütfen dışarıda maskelerinizi çıkarın" ifadesini kullandı.

Yaklaşık 37 milyon kişinin yaşadığı Tokyo ve çevresine elektrik sağlayan şebeke ise kesintiye neden olabilecek kullanım seviyelerine yaklaştı. Bazı üretici firmalar çalışma saatlerini kısaltırken bazı şirketler de çalışanlardan kullanmadıkları cihazlarını kapalı konuma getirmelerini istedi. Sıcaklar, Japonya'nın bazı bölgelerinde iki hafta süren yağmur sezonunun erken sona ermesiyle bastırdı. Bu nedenle barajlar kururken bazı bölgelerde de su tasarrufu çağrıları yapıldı.

Kaynak: EURONEWS

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) raporunda, net sıfır emisyona ulaşmak için nükleer enerji kapasitesinin bu yılın başlarındaki seviyesi olan 413 GW’dan 2050 yılına kadar 812 GW’ye, neredeyse iki katına çıkması gerektiğine işaret edildi.  Raporda 2030’larda, yıllık nükleer güç kapasitesi ilavelerinin 27 GW’a ulaşması gerektiğini de dikkat çekildi. Dünyadaki toplam nükleer santrallerin yaklaşık yüzde 63'üne denk gelen 30 yaşın üzerinde ve ilk işletme lisanslarının sonuna yaklaşıyor. Bu sanraller 260 GW güç üretiyor.

Mevcut küresel enerji krizinin ortasında hükümetler, enerji güvenliğini sağlamak için ithal fosil yakıtlara olan bağımlılığı da azaltmanın yollarını arıyorlar. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından hazırlanan bilimsel rapor, küresel ısınmanın 1,5C ile sınırlandırılmasının aciliyetini ortaya koyuyor. 195 ülkenin onayıyla  yayımlanan rapor, dünyanın gittiği tehlikeli yoldan çıkabilmemiz için karşımızdaki küçük fırsat penceresinin de altını çiziyor. Bilim adamları, sanayi öncesi seviyelerin 1,5 santigrat derece üzerindeki sıcaklık artışlarını sınırlama şansı verebileceğini söylüyorlar.

Kaynak: REUTERS

OPEC+ toplantısı sonucunda Ağustos ayı için günlük 648 bin varil üretim artış kararı alınırken bu rakamın gerçekleşmesi halinde pandemi öncesi üretim seviyelerine geri dönülmüş olacak.

OPEC+ petrol üretiminde aldığı artış kararıyla arz miktarını pandemi öncesi seviyelerine getirirken bir sonraki kararla ilgili hamlesini erteledi. Yapılan açıklamaya göre 23 ülkeden oluşan Suudi Arabistan liderliğindeki grup Ağustos ayı için günlük üretimi 648 bin varil artırma kararı alırken pandemi öncesinde gerçekleştirilen günlük 9,7 milyon varillik üretim seviyesine ulaşmış olacak.

Ancak Suudi Arabistan haricinde birçok üyenin üretimi artıramaması nedeniyle kararın büyük oranda sembolik olacağı belirtiliyor. Birlik geçtiğimiz aylarda taahhüt edilenden kayda değer derecede az üretim gerçekleştirirken bu artışın yükselen fiyatlara etkisi de sınırlı kaldı.

Kaynak: BLOOMBERG HT

“Ülkeler, Taahhütlerini Yerine Getirirlerse 28 Milyar ABD Dolarını Yeniden Yönlendirebilir”

Uluslararası Sürdürülebilir Kalkınma Enstitüsü (IISD) tarafından yayınlanan yeni rapora göre, Glasgow Bildirisi imzacılarının, son teslim tarihlerine 6 ay kala, fosil yakıtlara yönelik uluslararası kamu desteğini sona erdirme yolunda ilerlemek için acilen harekete geçmeleri gerekiyor. Başarılı uygulama, enerji geçişi için dönüştürücü bir destek anlamına gelebilir.

İmzacıların kalkınma finansmanı kurumları, ihracat kredi kuruluşları ve devlet daireleri, petrol ve gaz için denizaşırı kamu finansmanında yılda 28 milyar ABD dolarını tamamen yeniden yönlendirirlerse, uluslararası temiz enerji finansmanını yılda 18 milyar ABD dolarından 46 milyar ABD dolarına çıkacağına dikkat çekiyor.

İmzacı ülkeler, taahhütlerini yerine getirerek G7’yi yeni gaz yatırımlarını takip etmeye ve bunlardan kaçınmaya teşvik etme fırsatına da sahip. G7’nin devreye girmesiyle, potansiyel etki daha büyük olacağı ve toplam 39 milyar ABD doları kamu finansmanı fosil yakıtlardan temiz enerjiye kayabileceği belirtiliyor.

Raporun tamamına BURADAN ulaşabilirsiniz.