E-Bülten

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, 2016 yılında elektrik üretiminde yerli kaynak rekoru kırıldığını açıkladı. Bakan Albayrak, "2016, yerli ve yenilenebilir enerjide hedeflediğimiz iyileştirmeleri hayata geçirme açısından iyi bir yıl oldu. Tüm yerli kaynakların elektrik üretimindeki payını yüzde 46’dan yüzde 49.3’e çıkararak bir rekor kırdık" dedi.

Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanı Berat Albayrak, elektrikte yıl sonu rakamlarını değerlendirdi. Göreve geldikleri günden beri hedeflerinin 'Daha çok yerli, daha çok yenilenebilir' olduğunu ifade eden Albayrak, "Yerli kaynakların elektrik üretimindeki payını, hem kurulu güç olarak hem de yerli kaynaklara dayalı santrallerin daha fazla çalışmalarını teşvik ederek artıralım istedik. Bu kapsamda getirdiğimiz desteklerle, 2015'e göre yerli kömürden elektrik üretimimizi 36 bin 180 GWh’ten, 44 bin 586 GWh’e çıkardık. Yerli kömürden elektrik üretimimizi bir önceki yıla göre yüzde 23 oranında artırmış olduk. 2016 yılında, 2015 yılına göre tüm elektrik üretimimizde 10 bin 500 GWh’lik artış gerçekleşti. İşte bu artışın, yaklaşık 8 bin 400 GWh’ini yerli kömürde gerçekleştirdiğimiz artıştan sağladık" dedi.

2015’e göre artış %11 seviyesinde

2016 yılında elektrik üretiminde tüm yerli kaynakların payının yüzde 49.3’e çıkarıldığını vurgulayan Albayrak, bu alanda bir rekor kırıldığının altını çizerek şunları söyledi:

"2015’te 120 bin 355 GWh olan yerli kaynaklardan elektrik üretim miktarını yüzde 11’lik bir artışla, 134 bin 297 GWh’e yükselttik. Türkiye’nin elektrik üretiminin çok düşük seviyelerde olduğu dönemlerde, sadece barajlarımız üretimin büyük oranını karşılamaya yetiyordu. Ancak bugün çok daha büyük, her alanda gelişme göstermiş, iddia sahibi bir Türkiye var. Son 14 yılda, 123 bin GWh düzeyinde elektrik üreten bir seviyeden, 272 bin GWh’in üzerinde bir üretim büyüklüğüne geldi."

Doğal gazdan üretim %10 azaldı

Yerli kaynaklardan üretimin payındaki artışın ithal kaynaklardaki artıştan fazla olduğuna dikkat çeken Albayrak, "Cari açığımıza en çok etki eden, ithal enerji kaynaklarımızın başında gelen doğal gazın, üretimdeki payında ise düşüş sağladık" dedi. Bakan Albayrak, "2015'te doğal gazdan 99.219 GWh elektrik üretirken, 2016'da gerçekleşen azalış ile doğal gazdan üretim 88.609 GWh oldu. Yani doğal gazdan üretimde yüzde 10’dan fazla düşüş gerçekleştirdik. Yani hem elektrik üretimimizi artırdık, hem de elektrik üretiminde kullanılan doğalgazda azalma sağlayarak, enerji üretimimizin cari açık üzerindeki etkisini azaltmış olduk” dedi.

Yenilenebilirde yükseliş trendi

2016 yılında bir önceki yıla göre yenilenebilir enerjinin (rüzgar, güneş, biokütle, jeotermal) payının yüzde 31 oranında artırıldığını dile getiren Albayrak, “Yenilenebilir kaynaklardan üretimi ve bu üretimin tüm enerji üretimindeki payını artırırken, ithalata dayalı bir yol izlemememiz gerekiyor. Bu yıl, hem rüzgarda hem de güneşte yapacağımız YEKA ihaleleriyle yapısal bir dönüşüm hedefliyoruz. Yenilenebilir kaynaklardan enerji üretimini ileri taşırken, bunu yerli teknolojilerle sağlamış olmak istiyoruz” şeklinde konuştu.

Yerli stratejisinin bir diğer ayağını yerli kömürün oluşturduğunu vurgulayan Albayrak, şunları söyledi: "Enerjide dışa bağımlı bir ülkeyiz ve dünyanın, özellikle gelişmiş ülkelerin, hala elektrik üretiminde birincil kaynak olarak başvurduğu kömürü kullanmamız gerekiyor. Bunun için inşallah yerli kömürde önemli projelerin ihalelerini gerçekleştireceğiz. Avrupa’nın 2024 ve sonrası için ön gördüğü emisyon kriterlerinin çok daha altında, çok daha çevreci kriterlerle hayata geçireceğimiz bu projelerle, hem enerji maliyetlerimizde düşüş hem de yerli kaynaklarımızın üretimdeki payında artış sağlamış olacağız."

Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği - ELDER Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, ELDER tarafından hazırlanan ve geçtiğimiz dönem kamuoyu görüşüne açılan 6 mesleğin yeterliliklerinin Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından onaylanarak yayımlandığını açıkladı.

Elektrik dağıtım sektörünün tehlikeli ve çok tehlikeli meslekler grubunda bulunduğuna dikkat çeken ELDER Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, bugüne kadar 10 ulusal meslek standardının hazırlanarak Resmi Gazete’de yayımlandığını hatırlattı. Söz konusu 10 mesleğin dördünün yeterliliğinin onaylanarak MYK tarafından yayımlandığını bildiren Özdemir, şunları söyledi:

“Kalan 6 mesleğin yeterliliklerinin hazırlanması ve toplamda da 10 meslek için “Personel Belgelendirme Merkezi”nin kurulması amacıyla ELDER tarafından “Elektriği Dağıtan Mesleklerin Belgelendirilmesi Projesi” hayata geçirildi. Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) çerçevesinde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Avrupa Birliği ve Mali Yardımlar Dairesi Başkanlığı İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Program Otoritesi tarafından yürütülen ve Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun operasyon faydalanıcısı olduğu, “VOC-TEST MERKEZLERİ II. Hibe Programı” kapsamında hazırlanan 6 mesleğin ulusal yeterliliği, MYK portalinde “Enerji Sektörü” başlığı altında yayımlandı. Elektrik dağıtım şebekesi hat bakım görevlisi, işletme bakım görevlisi, kayıp kaçak ve ölçü kontrol görevlisi, saha koordinatörü, test görevlisi ve elektrik sayaç sökme takma elemanı” mesleklerinin yeterliliği hazırlandı.

Belgeli çalışanlar öncelikli tercih edilecek

Elektrik dağıtım sektörüne ait mesleklerde belli bir standardizasyonun oluşmasını, sektörde çalışan herkesin mesleki yeterlilik belgesine sahip olmasını çok önemsiyoruz. Bu hem iş kazalarının azaltılması hem de enerji tedarikinin kaliteli sürdürülebilirliği açısından çok önemli. Mesleki yeterlilik belgesine sahip olmak çalışana da büyük faydalar sağlıyor. Mesleki yeterlilik belgesi bulunan çalışanlar sektör tarafından istihdamda öncelikli olarak tercih edilecek, böylece sektörde kalifiye iş gücü artacak, çalışanlar da bireysel gelişimlerine ve mesleki kariyerlerine yatırım yapmış olacaklar.”

ELDER Belgelendirme Merkezi olacak

Önümüzdeki süreçte ELDER’in belgelendirme merkezi olmasını hedeflediklerini aktaran Özdemir, şöyle devam etti: “Bu doğrultuda, TÜRKAK tarafından denetimlerimiz tamamlandı. İnşallah çok kısa bir süre içerisinde ELDER, mesleki belgelendirme merkezi olarak faaliyet göstermeye de başlayarak sektörün daha iyi hizmet göstermesine önemli bir katkı sağlayacaktır.”

Yazılım şirketi FME’den Mark Stoakes &Steve MacCabe’in yaptığı sunumda coğrafi bilgi sisteminde iş akışlarının en iyi duruma nasıl getirileceği anlatılıyor. FME 2016’nın yazılımlarıyla sağlıklı verinin nasıl elde edileceğine ve daha iyi yönetim sistemlerinin nasıl oluşacağına, sonuç olarak ise coğrafi bilgi sistemlerinin nasıl daha verimli hale geleceğine ilişkin bilgi veren sunuma ait video, Türkçe ve İngilizce altyazı seçeneği ile izlenebilir.

Aras Elektrik Dağıtım A.Ş (Aras EDAŞ) Genel Müdürü Fikret Akbaş, Erzincan Muhtarlar Derneği Yönetim Kurulu tarafından Yılın CEO' su seçildi.

Erzincan Muhtarlar Derneği ile Aras EDAŞ arasında 2016 yılı çalışmaları ve 2017 yılı yatırımlarının değerlendirildiği bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantı sonrasında Erzincan Muhtarlar Derneği Yönetim Kurulu tarafından Yılın CEO'su seçilen Aras EDAŞ Genel Müdürü Fikret Akbaş’a, Derneğin Yönetim Kurulu Başkanı Kurtuluş Kılıç tarafından bir plaket takdim edildi.

SCADA çalışmaları Erzincan’dan başlayacak

Erzincan Muhtarlar Derneği Yönetim Kurulu tarafından Yılın CEO' su seçilen Aras EDAŞ Genel Müdürü Fikret Akbaş “Şahsıma ve şirketimize gösterilen bu teveccühten ötürü Erzincan Muhtarlar Derneğine ve Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Kurtuluş Kılıç’a sonsuz teşekkür ederim” dedi. SCADA alt yapı çalışmalarını ilk olarak Erzincan’dan başlatılacağını anlatan Akbaş, şunları söyledi:

“Erzincan İlinde batı standartlarında bir elektrik şebekesi oluşturmanın gayretleri içerisindeyiz. Her yıl artan yatırımlar yağıyoruz. Bu yıl içi 30 Milyonluk bir yatırım planladık. Önümüzdeki 3 yıl içinde 100 milyonluk yatırım planımız bulunuyor. İnşallah bunları hayata geçireceğiz. Bunları hayata geçirdikçe bölge insanı, bölge çalışanı, bölge halkı, sanayicisi, turizmcisi, ticaret erbabı enerji yönüyle her türlü konfora sahip olacak imkana ulaşacak inşallah.

Önümüzdeki günlerde SCADA alt yapı çalışmalarını ilk olarak Erzincan’dan başlatmanın gayreti içerisindeyiz. Bu SCADA sistemi dediğimiz akıllı şebekelerin yönetilmesi, uzaktan izlenmesi ve takibi önemli bir hadise. Kesintisiz enerjide önemli bir kaynak. Bunun çalışmasını ilk olarak Erzincan’dan başlatacağız. Bunun da müjdesini verebilirim.

Tabi bizim için enerji alt yapısının kesintisiz enerji kadar önemli olan iletişim. Geçmişte yaşanan cevap vermeyen, ulaşılamayan telefonlar yerine bugün 24 saat ulaşabileceğiniz bir çözüm merkezimiz var. 7 gün 24 saat ulaşabildiğiniz, her türlü derdinize çözüm bulduğunuz biz adına çare merkezi değil, çözüm merkezi diyoruz. Her türlü derdinizi çözen olsun. Muhtarlar için en önemli hadisenin de bu iletişim olduğunu düşünüyoruz. Sonuçta vatandaşlar bölgenizde her türlü sıkıntılarını size anlatıyorlar. Sizler de karşınızda muhatap bulmak istersiniz”

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) "2016 Orta Vadeli Kömür Piyasası Raporu"nu yayımladı. Rapor, elektrik üretiminde kömürün payının belli bir oranda azalsa da yine tercih edilen ana kaynaklardan biri olmaya devam edeceğine işaret etti. Buna göre, 2021 yılına gelindiğinde elektrik üretiminde kömürün payı yüzde 36’ya gerileyecek.

Küresel kömür talebi 5.6 milyar tona ulaşacak

Küresel kömür talebi her yıl yüzde 0,6 büyüme gösterecek. 2015 yılında 5 milyar 439 milyon ton olan küresel kömür talebi yaklaşık 196 milyon ton artışla 2021 yılında 5 milyar 636 milyon tona çıkacak.

Hindistan bu dönemde yıllık yüzde 5,8 artışla 536 milyon tona ulaşan üretimle en fazla kömür üretimi gerçekleştiren ülke olacak. Kömür üretimi Avustralya'da da artarken, Çin'de üretim sabit kalacak. Çin'de kömür talebinde azalma olacağı öngörüsünde bulunan IEA, bu azalmaya rağmen Çin’in küresel kömür talebinin yüzde 50’sini oluşturacağını bildirdi.

Kaynak: IEA / AA

Haftanın Makalesi
Cevap Akıllı Sayaçlarda mı?

Akıllı şebeke ve akıllı sayaçlar, enerji sektörü için hem tüketici hem de üretici ayağında büyük faydalar sağlayan bir araç. Özellikle doğal gaz ve elektrik sektörlerinde dağıtım faaliyetlerini gerçekleştiren şirketler akıllı şebekelere yönelik yatırımlarını artırıyor.

Avrupa başta olmak üzere tüm dünyada akıllı şebeke ve akıllı sayaç yatırımları artıyor. Ülkeler belirledikleri orta vadeli hedefler doğrultusunda meskenlerde ve iş yerlerinde akıllı sayaçları yaygınlaştırıyor. Meydana gelen bir arıza veya kesinti durumunda elektrik dağıtım şirketini hızlıca bilgilendirerek anında müdahaleye imkân sağlaması akıllı sayaçların ve akıllı şebekelerin en önemli görevlerinden bir tanesini oluşturuyor. Peki, olası bir kesinti durumunda şirketler gerçekten teknolojiden yani akıllı sayaçlardan gelen bilgiye mi yoksa tüketiciden gelen bilgiye mi güveniyor? Cevap oldukça ilginç!

SCADA Sistemleri ikincil bilgi kaynağı

ABD’li akıllı sayaç çözüm şirketi Bridge Enerji Grubu, yaptığı araştırmada, ABD’de elektrik dağıtım şirketlerinin kesinti bilgisini akıllı sayaçlardan almak yerine tüketiciden gelen bilgiye güvendiğini gösteriyor. Araştırmaya katılan elektrik dağıtım şirketlerinin yüzde 81’inin akıllı sayaç kurulumu gerçekleştirdiği, buna karşın bu şirketlerin yüzde 58’inin elektrik kesintisi olması durumunda, yüzde 54’ünün ise fırtına sırasında tüketiciden gelen bilgilendirmeye güvendiği anlatılıyor. Bu şirketlerin sadece yüzde 16’sı kesinti, yüzde 12’si ise fırtına sırasında akıllı sayaçlara güveniyor. 20 binden fazla elektrik dağıtım şirketi çalışanının dahil olduğu bu araştırma SCADA gibi sistemlerin ikincil bilgi kaynağı olduğunu gösteriyor. (1)

Akıllı şebekelerin faaliyetlerini geliştiren unsurlar arasında coğrafi bilgi sistemleri öne çıkıyor.
Devam etmeden önce öncelikle coğrafi bilgi sistemlerinin ne olduğu ve hangi faydaları sağladığı konusuna değinelim. “Coğrafi bilgi sistemleri; dünya üzerindeki karmaşık sosyal, ekonomik, çevresel gibi sorunların çözümüne yönelik mekâna/konuma dayalı karar verme süreçlerinde kullanıcılara yardımcı olmak üzere, büyük hacimli coğrafi verilerin; toplanması, depolanması, işlenmesi, yönetimi, mekânsal analizi, sorgulaması ve sunulması fonksiyonlarını yerine getiren donanım, yazılım, personel, coğrafi veri ve yöntemlerin bütünüdür.” (2)Tüketici bilgileri, sayaç verileri, mobil işgücü, kesinti, dağıtım ve arıza bakım alanlarında yönetim sistemlerinde şirkete nokta atışı bilgi sağlayan coğrafi bilgi sistemleri şirketlerin karar verme ve yatırım yapma süreçlerinde bu sistem önemli rol oynuyor. Diğer bir ifadeyle, coğrafi bilgi sistemleri, altyapı şirketlerinin bilgi teknolojilerinden maksimum faydalanmasını sağlıyor.

Sektörün küresel büyüklüğü 3.2 milyar dolara ulaşacak

Coğrafi bilgi sistemlerine yatırım yapan ve faaliyetlerini bu sistem üzerinden yürüten şirketlerin sayısı dünya ölçeğinde artıyor. Dolayısıyla, bu konu pek çok araştırma şirketinin de dikkatini çekmiş durumda. Küresel enerji piyasası araştırma şirketi Navigant Research’ün son raporuna göre, coğrafi bilgi sistemleri ve buna bağlı varlıklar piyasasının küresel büyüklüğünün 2025 yılına kadar 3.2 milyar dolara ulaşması öngörülüyor. Piyasanın bu büyüklüğe ulaşmasında altyapı şirketlerinin yaptığı yatırımların büyük rol oynayacağı belirtiliyor. (3)

Coğrafi bilgi sistemlerine dayalı teknolojiler gerçek zamanlı bilgi ve farkındalık sağlıyor, böylece elektrik şebekelerinin performansı artıyor. Ancak, yapılan bu kadar yatırım ve konulan hedeflere rağmen Amerika’daki elektrik şirketlerinin kesintilerden haberdar olmak için akıllı sayaçlar yerine hala tüketicileri beklemesi, yapılan yatırımların sorgulanmasına sebep oluyor. Enerjinin kesintisiz sağlanması ve de oluşan kesintilerin en hızlı şekilde, tüketiciyi çağrı merkezini aramasına gerek bırakmadan çözülmesi tüketici memnuniyetini sağlayacak en önemli unsurların başında geliyor. Bu amaçla yapılan yatırımların efektif bir şekilde kullanılması ve de tüketicilerin de bu yatırımların amaçlarını daha iyi anlaması için daha vakit gerektiği ortada.

Dünyanın Elektrik Gündemi

• Trump’ın Beyaz Saray sayfasında “En önemli konularda” en tepede “America First Energy Plan” var. Kısaca yerli kaynaklarımızı kullanacağız, OPEC’e bağımlılığı bitireceğiz ama iyi ilişkilerimiz olacak. Açık açık “Climate Action Plan” ve “Waters of the US” kurallarını kaldıracağız demiş. EPA’yı da tekrar görevine çekeceğiz: su ve hava
• Güneş’te 2017’de beklediğimiz 10 trend: Rekabetçi eksiltme ihaleleri, 20$/Mwh teklifle güneş projesi, ilk çeyreklerde düşük son çeyreklerde yüksek modül talebi, sabit güneş sistemleri 1.00$/watt DC altını görür, yeni konut kurulumlarında daha fazla mikroinverter ve DC optimizerlar payı artacak
• Yunan elektrik şirketi Public Power Corp (PPC), hisselerin %51’ini şebeke işletmecisi ADMIEye devredecek. %24’ünü de Çin’in State Grid’İnde 320 milyon €’a satıyor.

Grafik
2015-2016 güneş ihalelerinde fiyat rekabetçiliği (GreenTechMedia)

ABD’de güneş sistemlerinin maliyetinin geleceği (GreenTechMedia)

Dünyada güneş modül taleplerinde mevsimsellik (GreenTechMedia)

Kaynak: http://barissanli.com/eak/