Uludağ Elektrik Dağıtım AŞ (UEDAŞ) Genel Müdürü Mesut Efe, elektrikte kaçak kullanıma yüzde 100 yerli ürün olarak geliştirdikleri “Çekirge” ile müdahale ettiklerini belirterek “Bu cihazdan alanda 1,5 yıldır yararlanıyoruz ve bu sayede çok sayıda kaçak elektrik kullanıcısı belirledik” dedi.

UEDAŞ, Bursa, Balıkesir, Çanakkale ve Yalova’da 2,9 milyon aboneye elektrik dağıtım hizmeti veriyor. UEDAŞ Genel Müdürü Mesut Efe, enerji muhabirleri ile bir araya gelerek, şirketin 2016 yılı ve 2017 yılı faaliyetlerini değerlendirdi, Ar-Ge çalışmaları hakkında bilgi verdi. UEDAŞ’ın 2016-2020 yatırım bütçesinin toplamda 1,2 milyar lira olduğunu belirten Mesut Efe, yatırımlardaki hedefin kesintisiz ve kaliteli enerji arzı sağlamak olduğunu vurguladı. 2016 yılında büyük bir başarı ivmesi yakaladıklarına dikkat çeken Efe, "Geçen yıl için bütçemiz 223 milyon lira seviyesindeydi ama hizmet bölgemiz olan Bursa’da 156 milyon, Balıkesir’de 58 milyon, Çanakkale’de 32 milyon, Yalova’da ise 9 milyon olmak üzere yaklaşık 255 milyon liralık yatırım yaptık. Hedefin üzerine çıktık. 2017'de ise 238 milyon lira yatırım yapmayı planlıyoruz” bilgisini verdi.

Ar-Ge bütçesi 2 kat arttı
Ar-Ge ve inovasyona önem verdiklerini belirten Efe, içerisinde bulunduğumuz 2016-2020 yıllarını kapsayan 3’üncü Uygulama Döneminde, bir önceki dönem 6 milyon TL olarak belirlenen Ar-Ge bütçesinin 2 katına çıkarak 12 milyon TL’ye yükseldiğini belirterek, Ar-Ge çalışmalarını daha da yoğun bir şekilde sürdürmeyi planladıklarını anlattı. Efe, projeler arasında özellikle TÜBİTAK Trafo izleme projesi, Denizaltı Robotu Tasarım Projesi, Hibrit Haberleşme ile Sayaç Okuma Projesi ve Orta Gerilim Regülasyon projesi ile ELDER koordinesinde yürütülen Türkiye Akıllı Şebekeler 2023 Vizyon Belirleme Projesi’nin yer aldığını bildirdi.

‘Çekirge’ elektriği kaçak kullananları yakalamaya başladı
Efe, Ar-Ge projeleri kapsamında geliştirdikleri ve bölgedeki kaçak elektrik kullanımını önlemek amacıyla geliştirilen “çekirge” isimli cihaz hakkında şu bilgileri verdi:

"Çekirge, kaçak elektrik kullanımı ile mücadelede Türkiye’de üretilen ilk cihaz olma özelliğini taşıyor. Tamamen bizim mühendislerimizin geliştirdiği bu cihazın üretiminde yerli parça kullanmaya özen gösterdik. Eskiden bu alanda kullanılan cihazlar yurt dışından ithal edilirken şimdi ise kendi bünyemizde çok düşük bir maliyetle üretmeyi başarmış olduk. Cihazın üretiminde kullanılan malzemenin yüzde 40’ını Bursa’daki sanayicilerden aldığımız parçalarla ürettik. Cihazın maliyeti 2 bin 500 lira civarında. Sahada, kaçak kullanıcıları evlerine girmeden dışarıdan bir bağlantıyla tespit ettiğimiz, kendi üretimimiz bir cihaz bu. İçinde müşterinin enerji tüketimini ölçtüğümüz bir sayaç var. O sayacı besleyen dışarıdan bağlantılı bir kablosu var. O kablonun baş tarafına bu cihazı biz monte ediyoruz, dışarıda ölçüyoruz. İçerideki kullanımla karşılaştırıyoruz ve arada fark varsa kaçak kullanım olduğunu tespit ediyoruz. Bu cihazdan alanda 1,5 yıldır yararlanıyoruz ve bu sayede çok sayıda kaçak elektrik kullanıcısı belirledik. Geçen yıl belirlenen direkt kaçak kullanıcılarının yüzde 20’sini bu cihazla bulduk. Ayrıca 2016 yılı için EPDK’nın belirlemiş olduğu kayıp kaçak hedefimiz 7,55 iken gerçekleşen kayıp kaçak oranımız bu sayede 5,05 seviyesinde. Bunun yüzde 3,5-4’ü teknik kayıp, kalanı ise ticari kayıp.”


“Kaçak elektrik kullanan bir zıplar, iki zıplar, üçüncüde Çekirge’ye yakalanır”
Efe, ‘Çekirge’ isminin hikayesini ise şöyle anlattı: “Kaçak elektrik kullanan bir zıplar, iki zıplar, üçüncüde ‘Çekirge’ye yakalanır”ı ironik bir şekilde anlatmak istedik. Çekirge’nin patentinin bize ait. Diğer dağıtım bölgelerinden de bize çekirge ile ilgili talepler geliyor” dedi. Efe, başka bir şirket üzerinden lisans alınarak Çekirge’nin seri üretiminin gerçekleştirilebileceğini anlattı.

Denizaltı robotu ile arıza tespiti
Dağıtım bölgelerinde çok fazla ada olduğunu ve bu adaların elektrik dağıtımını da deniz altı kablolarıyla sağladıklarını belirten Efe, "Deniz altı kablolarındaki muhtemel arızaları tespit edebilmek amacıyla 'deniz altı robotu' projesini geliştirdik” dedi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) onayladığı projenin tasarım ve üretim aşamasında olduğunu dile getiren Efe, “Bu çalışma bittiğinde robotu denizin altına salacağız. Kabloyu izleyecek ve kablonun üzerindeki olumsuz parametreleri bize bildirmek suretiyle muhtemel arızaları önleyecek şekilde bizi bilgilendirecek. Üzerinde termometre, kısmı, deşarj cihazı bulunuyor. Ayrıca, video görüntüsü çekebilecek şekilde verileri bize oradan iletecek ve biz de onunla ilgili müdahalemizi gerçekleştirebileceğiz ve arızaları önceden önleyebileceğiz. Yakında prototipi çıkacak ürünün denemelerine başlanacak. 2017 sonunda bunun gerçekleştirilmesi planlanıyor. Amacımız, planladığımız şekliyle bunu gerçekleştirebilmek” dedi.


Mega proje devreye alındı
Bakım-onarım çalışmaları ve hayata geçirdikleri yeni sistemler ile arıza oranlarının da düştüğüne dikkat çeken Mesut Efe, devreye aldıkları SCADA projesinin de UEDAŞ’ın mega yatırımlarından biri olduğunu, bu projenin hayata geçmesiyle UEDAŞ merkez ofisinde bulunan büyük bir ekrandan şebekede oluşan elektrik kesintilerinin anında görüntülenebildiğini dile getirdi.

Efe, “Entegre Bilişim Sistemleri projemiz kapsamında 2014 yılının ikinci yarısında başladığımız SCADA projesinin ilk fazı 2016 yılında tamamladı. Bursa, Balıkesir, Çanakkale ve Yalova illerini kapsayan proje ile tüm ölçüm, izleme ve kumanda faaliyetlerini ilgili bölgeye gitmeden 24 saat kesintisiz gerçekleştirmek mümkün olabilecek. 2017 yılında projenin ikinci fazına başlanması hedefleniyor. SCADA merkezimizde arıza durumunda bilgisayar üzerinde manevra yaparak alternatif hattan enerji verilebiliyor. Eğer alternatif hat yoksa ve kesinti uzun sürecekse kesintiden etkilenen abonelere kısa süre içinde SMS ile detaylı bilgi verme imkanına sahip oluyoruz. Projenin tamamlanmasıyla birlikte müşterilerimize kesintisiz ve daha kaliteli enerji arzı sunacağız” ifadelerini kullandı.

Kesintilerle ilgili doğru bilgilendirme yapılacak
Daha kaliteli enerji için de bakım ve onarım çalışmalarının yapılması gerektiğini ve bu yüzden planlı kesintilerin gerçekleştirildiğini ifade eden Efe, bu anlamda yayımlanan elektrik kesintisi endekslerinin halkı yanılttığını ve bu konuda doğru bilgilendirme yapılması için daha kurumsal bir çalışmanın başlatılacağını sözlerine ekledi.


Mobil uygulamadan anında yanıt alınabiliyor
Müşteri memnuniyetini gerek sosyal projelerle, gerek doğru iletişimle sağlamaya çalıştıklarını anlatan Genel Müdür Efe, “Müşterilerimizin her türlü talebine en kısa zamanda yazılı ve sözlü dönüş için çağrı hizmeti kalitemizi yükseltiyoruz. Karşılıklı iletişime çok fazla önem veriyoruz. Twitter, Facebook, Instagram ve Linkedin’deki hesaplarımızdan 7/24 istek ve görüşleri takip ediyor, geri dönüşler yapıyoruz. Akıllı telefonlarda kullanılan ücretsiz bir mobil uygulamamız var. Bu uygulama müşterilerimizin bize ulaşmasını kolaylaştırıyor. Uygulamayı indiren müşterilerimiz planlı ve anlık kesintileri görebilirken çağrı merkezimizde çalışan müşteri temsilcimize bağlanmak suretiyle canlı olarak destek alabilme imkanına da sahip oluyor. Mobil cihazlardan erişilebilen uygulama ile müşterilerimiz arıza kaydı oluşturabiliyor ve planlı kesintiler hakkında detaylı bilgi elde edebiliyor. Mobil Uygulama yüklenme sayısı şu anda 10 bin kişi civarında” ifadesini kullandı.

Kaynak: AA

ELDER Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği Genel Sekreteri Uğur Yüksel, TRT Haber’de Uzman Gözüyle Enerji Programı’nda Gülçin Üstün Can’ın konuğu oldu. Can’ın sorularını yanıtlayan Yüksel, elektrik kesintileri, alınan önlemler, kayıp-kaçak, tüketici memnuniyeti ve bilgilendirme konularında açıklamalarda bulundu. Twitter aracılığıyla izleyenlerin sorularına da yanıt veren Yüksel, önemli mesajlar verdi.

Bölgelerinde 150 binin üzerinde aboneyi akıllı sayaca bağladıklarını ifade eden Dicle Elektrik Dağıtım AŞ (DEDAŞ) Yönetim Kurulu Başkanı Memet Atalay, Mart ayına kadar 30 bin sayacın daha takılacağını belirterek "Sayaçlar üzerine şifreleme fonksiyonunu ekliyoruz, sistem 2017 sonunda devreye alınacak" dedi.

Şanlıurfa, Şırnak, Diyarbakır, Batman, Siirt ve Mardin'de 1,6 milyon abonesi bulunan Dicle Elektrik Dağıtım, 625 araç ve 5 bin civarında personelle elektrik dağıtım hizmeti sağlıyor. Anadolu Ajansı’na açıklamalarda bulunan Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. (DEDAŞ) Yönetim Kurulu Başkanı Memet Atalay, elektrik tedarikini kesintisiz sağlamak ve kayıt dışı kullanımı engellemek için yaptıkları teknoloji çalışmalarına ilişkin bilgiler verdi.

Dicle bölgesinde abone başına yıllık elektrik tüketiminin Türkiye ortalamasının 3 katı seviyesinde gerçekleştiğini dile getiren ve bölgelerinde tüketilen elektriğin yüzde 70'den fazlasının kayıt dışı kullanıldığını söyleyen Atalay, faturalandırılan tüketimin ise yüzde 20'sinin tahsil edilemediğini ifade etti. Atalay, şunları söyledi:

"Yatırımlarımızın önemli bir kısmı kayıt dışı kullanımı önlemeye yönelik geliştirdiğimiz teknoloji projelerine gidiyor. ABD’li Oracle firması ve çözüm ortaklarıyla çok büyük bir proje başlattık. 100'ün üzerinde mühendis Diyarbakır'da Ar-Ge çalışması yapıyor. 150 binin üzerinde aboneyi akıllı şebekeye bağladık. Şu an, oransal olarak Türkiye’nin en büyük akıllı şebeke ağı Dicle Elektrik dağıtım bölgesinde. Yavaş yavaş sahada yeşil alan dediğimiz mahalleler oluşturuyoruz. Bu mahallelerde sayaçların tamamını uzaktan okuyabiliyoruz, ölçümlerini yapabiliyoruz. Bu şekilde teknolojik yatırımlarla bir mahallenin ne kadar kayıt dışı kullandığını, bu kullanımın hangi binada ve abone tarafından gerçekleştirildiğini tespit edebiliyoruz.

Entegre bir bilişim altyapısı içerisinde dünyanın en gelişmiş sistemini kuruyoruz. Buraya kurulacak sistem fonksiyonel anlamda dünyada başka herhangi bir dağıtım altyapısında yok. Bu sistemin içerisinde müşteri ilişkileri yönetimi(CRM), Faturalama, Operasyonel Yönetim Sistemleri, Ölçü Yönetim Sistemi, İş Zekası(BI), SCADA, Kesinti Yönetimi(OMS), Saha İşgücü Yönetimi, Varlık Yönetimi gibi birçok alt fonksiyonlar yanında uç birim olarak akıllı haberleşmeli sayaçlar var. Bu sayaçlar üzerine kripto(şifreleme) fonksiyonunu da ekliyoruz. Ar-Ge ekiplerimiz bu sistemi 2017 yılı sonunda devreye alacaklar."


Sayaçlar kayıt dışı kullanıma geçit vermiyor
Atalay, söz konusu sayaçların tamamen yerli Ar-Ge mühendisleri ile yerli üretici firmanın birlikte çalışarak oluşturulduğunu kaydederek, sayacın özel olarak kilitleme mekanizmasına sahip olduğunu ve uzaktan yönetilebildiğini bildirdi. Sayacın elektrik kullanımını mevcut sözleşmeye göre kısıtlayabildiğini ve bir müdahaleye maruz kaldığında alarm verdiğini dile getiren Atalay, sayacın, bilinen kayıt dışı elektrik kullanma yöntemlerinin tamamına karşı korumalı olduğunun altını çizdi.

3 ay içinde 30 bin sayaç daha takılacak
Atalay, sözlerine şöyle devam etti: "Bu sayaç tam fonksiyonel olarak devreye alındığında sayaçsız vatandaşın enerji alıp kullanması mümkün olmayacak. Bunlar için özel panolar geliştirdik ve bunların bulunduğu yapıda sayaçtan geçen toplam enerjiyi ölçen toplayıcı sayaçlarımız var. Bu çok gelişmiş sayaçtan 30 binden fazlasını Mart ayına kadar sahaya monte etmeyi planlıyoruz. Bu sayaçların teknolojik olarak görevini yerine getirdiğini ve problemsiz olarak çalıştığını tespit ettikten sonra hedefimiz tüm müşterilerimiz için bu sayaçları kullanmak."

Kaynak: AA/Kaçak Elektriğe Karşı Şifreli Sayaç Sistemine Geçiliyor

Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş. (OEDAŞ) elektrik dağıtım hizmeti verdiği 50 bin kilometrekarelik Eskişehir, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak ve Bilecik illerini kapsayan hizmet bölgesinde, tüketicilerine kaliteli, kesintisiz ve sürekli enerji temini için gece gündüz aralıksız güç hava koşullarında çalışıyor.

Hazırlıkları çok önceden tamamlanmış olan ekipler, zarar gören direklerin yanı sıra elektrik kullanımının ısınma amaçlı artması ve buz yükü dolayısıyla enerji nakil hatlarında meydana gelen arızalara karşı teyakkuz halinde. Kar, tipi ve fırtına nedeniyle elektrik dağıtım hatları ve şebekelerinde oluşan arızalara 24 saat esasına göre müdahale eden OEDAŞ personeli, müşterilerimizin enerjisiz kalmaması için yoğun gayret ve yüksek performans sergiliyor.

OEDAŞ Genel Müdürü Zafer Turut, şunları söyledi:

"Sorumluluk bölgemizde olan Eskişehir, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak ve Bilecik illerinde kış şartlarında yaşanılabilecek olumsuzluklara karşı önceden tedbirlerimizi aldık. Bu doğrultuda teknik personel sayımızda ciddi istihdam artışı ve ekipman takviyesi kış öncesi yaptık, dolayısı ile arızlara müdahale hızımız ve sayımız arttı. Ayrıca araç filomuzun kış şartlarına uygun oluşu vatandaşlarımıza kaliteli, kesintisiz ve sürekli enerji temini çalışmalarımızda güç koşullarda bizlere çok faydalı olmakta. Yoğun kar nedeni ile kapanan yollar olması halinde, ulaşımımızı gerektiğinde köylerden sağladığımız traktör, binek hayvanı kullanarak sağlamakta ve bu suretle kırsaldaki en ücra bölgelerimize ulaşarak arızaları gidermekteyiz. Mazeret üretmeden arızalara ulaşmak ve zamanında müdahale ederek giderme tek gayemizdir. Elektrik arızalarına ve sorunlara karşı yenilenen OEDAŞ Alo 186 hattımız ile çalışmalarımız daha yüksek ivme kazandı. Başta özveri ile çalışan ekiplerimiz olmak üzere bu soğuklarda bizi yalnız bırakmayan tüm halkımıza duyarlılıkları nedeniyle teşekkür ederiz."

Kritik altyapılarda siber güvenliğin sağlanması günümüzde hayati öneme sahip. ABD Ticaret Departmanı Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST), yayımladığı kılavuzda internete bağlı cihazlar için bir dizi siber güvenlik önerisinde bulundu. Kılavuzda, güvenlik önlemlerinin cihazların kurulumundan itibaren sağlanması ve kanıtlanmış güvenlik uygulamalarının kullanılması önerildi.

Günümüzde internete yaklaşık 7 milyar nesnenin bağlı olduğu tahmin ediliyor. Uzmanlar bu sayının 2020 yılına kadar 3 kat artacağını öngörüyor. NIST, Nesnelerin İnterneti’ni (IoT) "ekonomik ve ulusal güvenlik çıkarlarımızla önü alınmaz bir şekilde ilişkili olan güçlü ve karmaşık bir sistem" olarak tanımlıyor. NIST tarafından yayımlanan siber güvenlik kılavuzu, internete bağlı cihazların korunmasına yönelik soru ve endişeleri ele alırken, bir dizi stratejik öneride de bulunuyor.

Yaklaşık 260 sayfalık siber güvenlik kılavuzunda güvenliğin ilk adım olduğuna dikkat çekiliyor. Belgenin sözcüsü ve NIST’in bir üyesi olan Ron Ross, halkın evdeki cihazları ve tıbbi monitörleri internete bağlayan IoT cihazlarına güvenmesini sağlamayı hedeflediklerini söyledi. Kılavuzda siber güvenlik için şu önlemlerin alınmasında fayda olduğuna dikkat çekiliyor:

  • Cihazların kurulum aşamasından itibaren güvenlik önlemi alınmalı.
  • Gelişmiş güvenlik güncelleştirmeleri ve güvenlik açığı yönetimi kurulmalı.
  • Kanıtlanmış güvenlik uygulamaları kullanılmalı.
  • Güvenlik önlemleri potansiyel etkilere göre önceliklendirilmeli.
  • IoT genelinde şeffaflık teşvik edilmeli
  • Dikkatli ve bilinçli bağlantı kurulmalı.

Kaynak: metering.com

Haftanın Makalesi
Elektrik Dağıtım Yatırımları: Eski Kurallar İçin Ülke Yok Mu?
İngiltere ve İtalyan Yönetmeliklerine Eleştirel Bir Bakış
Yazar: Simona Benedettini ve Federico Pontoni

Dağıtık üretimin ve kitlesel tüketicilerin aktif rollerinin gittikçe artması "akıllı" dağıtım ağlarına talep oluşturuyor. Yenilikçi ve ilave altyapı yatırımlarını teşvik etmek için yönetmeliklerin de yenilenmesi gerekiyor. Bu raporda, öncelikle, dağıtım ağı yatırımlarının düzenlenmesi için ilgili faktörleri ele alan metodolojik bir çerçeve geliştiriliyor. Bu çerçeve ışığında, dağıtım ağı yatırımlarına yönelik İngiliz ve İtalyan mevzuatlarına yönelik yaklaşım eleştirel bir bakış açısıyla inceleniyor. Son olarak, İtalyan regülatörü için bazı politika analizleri de tartışılıyor. (Tercüme hataları olabileceğinden anlam ve içerik tereddütlerinde orijinal dokümana başvurulmalıdır.)

Makalenin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

Anket
Sayın ilgili,

Avrupa Birliği Ufuk2020 Ar-Ge programı kapsamında gerçekleştirmekte olduğumuz SmarterEMC2 (www.smarteremc2.eu) projesi için kısa bir anket hazırladık. Sorular seçmeli olarak düzenlenmiş olup anketi bir iki dakika içinde tamamlayabilirsiniz. Projemizde yer alan teknolojik sistemlerin daha iyi geliştirilebilmesi, tüketicilerin, tedarikçilerin ve dağıtım şirketlerinin azami faydayı elde edebilmesi için değerli yanıtlarınıza ihtiyacımız bulunmaktadır. Aşağıdaki anket bağlantı linkine tıklayarak anketimizi cevaplandırabilir, anket sonundaki “Bitti” tuşuna basarak sonlandırabilirsiniz. Katılımınız için şimdiden teşekkür eder, iyi çalışmalar dileriz.

Saygılarımızla,
ELDER-Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği
SmarterEMC2 Projesi
Anket İçin Tıklayınız.


Dünyanın Elektrik Gündemi

10 Ocak 2017
Grafik
Avrupa Elektrik sektörünün gelecek 10 sene ve 20 senedeki öncelikleri. PowerGen Europe Survey
Tarih
10 Ocak 1982 – Milliyet, Enerji Tasarrufu haftası yarın başlıyor
9 Ocak 2017
Rapor Özeti
Utility of the Future, MIT Energy Initiative, http://energy.mit.edu/research/utility-future-study/
Bölüm 2
02 – Elektrik Hizmetlerinin Tüketim ve Sunumunda Yeni Seçenekler
Bu rapor bugün ki şirketlerin geleceği ile ilgili değil. Daha çok, bugün sunulan elektrik hizmetlerinin gelecekte nasıl sunulacağı ile ilgili.O yüzden önce elektrik hizmetlerinin tanımı ile başlıyoruz. Ayrıca elektrik hizmetlerinin doğru iletişimi ve anlaşılması ile oyuncunun daha fiyat duyarlı ve verimlili olması sağlanabilir.
(Raporun devamına buradan ulaşılabilir.)
6 Ocak 2017
  • ABD Enerji Bakanlığı 4 yıllık değerlendirme (quadrennial review)’nin 2’nci kısmını yayınladı. 500 sayfaya yakın. “Elektrik sistemini dönüştürmek”. Siber saldırı kaynaklı geniş bir elektrik kesintisinin, “kritik savunma altyapısına” zarar vereceğini söylemiş. 76 önerisi var.
Grafik 5 Ocak 2017
  • Çin 2020’ye (dahil) 361 milyar $ yenilenebilir elektrik üretimine yatırım yapacak. Bu yatırımlarla 13 milyon istihdam elde edilecek. Enerjisinin yarısını hala kömürden elde edecek, tüm enerjinin %15’i yenilenebilir olacak.
  • BNEF’in “Offgrid ve minigrid” piyasa görünümü çok yerinde. Afrika’daki kontürlü elektrik sistemlerini (pay-as-you go solar) yeni bir altyapı yatırım kategorisi olarak değerlendirmiş. Ocak 2015’ten bu yana 1.4-2 GW küçük sistem güneş kurulduğu tahmin ediliyor. Pakistan ve Nijerya en önemli piyasalar. Bu sistemlere Asya Kalkınma Bankası 1.1 milyar $ ayırmış. Piyasa gelişiminde bu ülkelerin para birimi kurlarına da özel yer ayırmışlar.
    İstatistik
  • BNEF raporundan – Gelişmekte olan ülkelerde mini grid/off grid görünümü
  • 3 milyar $ : Ocak – Ekim 2016, Çin’den gelişmekte olan ülkelere PV ihracatı
  • 2016 ilk yarıda şebekeden bağımsız güneş aydınlatma sistemleri satışı 142 milyon$
  • Nisan’dan bu yana mini-grid PV projeleri 21 MW
  • Hindistan’da 2016’da 43098 güneş enerjili su pompası kurulmuş
  • Çin’in Güney Asya’ya PV ihracatı 1.9 milyar $, orta doğuya 160 milyon $

Kaynak : barissanli.com