ELDER E-Bülten

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, TRT Haber’de Uzman Gözüyle Enerji programının konuğu oldu. Üçüncü Uygulama Döneminde, dağıtım şirketlerine 18 milyar TL’nin üzerinde bir yatırım tutarı öngördüklerini ve bu yatırımları titizlikle takip ettiklerini kaydeden Yılmaz, özelleştirme sonrasında sektörde çok olumlu gelişmeler gördüklerini ve bu gelişmelerin iyi anlatılması gerektiğini vurguladı. “EPDK olarak tüketicilerimiz için 7 gün 24 saat çalışıyoruz” diyen Yılmaz, Türkiye’de elektriğin dünya ile karşılaştırıldığında pahalı olmadığını da ifade etti. EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz’ın TRT Haber’de Uzman Gözüyle Enerji programına yapmış olduğu açıklamaları video haberimizde izleyebilirsiniz.

Kaynak: TRT Haber / Uzman Gözüyle Enerji Programı

Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği – ELDER Genel Sekreteri Uğur Yüksel, düşük maliyetli elektrik tüketiminin hedeflendiği serbest tüketici uygulamasında başvuru, anlaşma gibi tüm işlemlerden elektrik tedarik şirketlerinin sorumlu olduğunu ifade etti. Tedarik şirketleri ile dağıtım şirketlerinin mevzuat gereği ayrıldığını hatırlatan Yüksel, “Kamuoyunda bu ayrım halen yapılamamaktadır. Elektrik satışı gerçekleştirmeyen dağıtım şirketlerinin bu süreçte herhangi bir müdahalesi söz konusu değildir” dedi.

ELDER Genel Sekreteri Uğur Yüksel, bugün Türkiye’de serbest tüketici sayısının 2,5 milyonu aştığına dikkat çekti. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) yılbaşında yaptığı açıklama ile serbest tüketici limitini yıllık 2400kWh olarak belirlediğini hatırlatan Yüksel, “Aylık ortalama 82 TL elektrik faturası ödeyen tüketiciler serbest tüketici sınıfına giriyor. Serbest tüketiciler farklı elektrik tedarikçilerinden daha ucuz fiyatlarla elektrik kullanabiliyor. Nasıl alışverişi dilediğiniz marketten yapabiliyorsanız, nasıl cep telefonu şirketinizi değiştirebiliyorsanız elektrik aldığınız şirketi de değiştirebiliyorsunuz. Eğer elektrik faturanız ortalamada ayda 82TL ve üstünde geliyorsa siz de elektriğinizi seçtiğiniz bir şirketten anlaştığınız bir fiyattan alabilirsiniz. Bu uygulama ile daha düşük maliyetli elektrik tüketimi ve tüketicilerin maksimum fayda sağlaması hedefleniyor” dedi.

Tüketiciler haklarını çok iyi bilmeli

EPDK tarafından yapılan “Kurumumuzun Web Sayfasını incelemeden serbest tüketici sözleşmesi imzalamayın” uyarısını hatırlatan Yüksel, serbest tüketicilerin sözleşme imzalamadan önce haklarını öğrenmelerinin önemine vurgu yaptı. Yüksel, tüketicilerin elektrik piyasasındaki haklarını başta EPDK’nın web sitesi olmak üzere ELDER’in hazırladığı ve www.ehbi.info adresinden ulaşılabilen ‘Tüketicinin El Kitabı’ndan da öğrenebileceğini ifade etti.

Tedarik ve dağıtım faaliyetleri mevzuatla ayrıldı

Yüksel, kamuoyunda elektrik dağıtım şirketiyle elektrik tedarik şirketlerinin sıkça karıştırıldığına işaret ederek şunları söyledi:

“Mevzuat gereği elektrik dağıtım şirketleri ile elektrik tedarik şirketleri görevleri bakımından ayrılmışlardır ve tamamen farklı yapılardır. Kamuoyunda bu ayrım halen yapılamamaktadır. Elektrik dağıtım şirketleri elektrik satamazlar; sadece elektriği evlere ve işyerlerine ulaştıran şebekenin bakımı ve işletmesinden sorumlulardır. Elektrik enerjisinin satışını gerçekleştiren şirketler ise elektrik tedarik şirketleridir. Dolayısıyla serbest tüketici olmak için başvuru yapılacak olan ve anlaşma imzalanacak olan şirketler tedarik şirketleridir; bu süreçte yapılan tüm işlemlerden tedarikçiler sorumludur. Serbest tüketicilerin tedarikçilerini değiştirmeleri sürecinde dağıtım şirketlerinin herhangi bir müdahalede bulunması söz konusu değildir” dedi.

Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş. (SEDAŞ ) AR-GE lansmanını yaptığı projesiyle teknoloji ürünü termal kameralı dronlar buz yüküne karşı solüsyon kullanacak. Arızanın nerede olduğunu tespit edecek dronlar, şebekenin ulaşılması zor, vadi, tepe, yamaç benzeri ya da orman içinde kar kaplı arazide gidilemeyen noktalara rahatlıkla ulaşarak arıza tespitinin kolaylıkla yapılmasını sağlayacak. Projenin başarıyla tamamlanmasıyla birlikte, özellikleri geliştirilmiş teknolojik cihazın, şebeke operasyon süreçlerine kolaylık ve hız kazandırması sağlanacak

Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin bölgesindeki üniversiteler ile yaptığı işbirliği sonucunda geleneksel hale gelen “Proje Fikri Yarışmasında” birinci olan proje ile elektrik dağıtım hattına havadan müdahale edilmesinin yolu açılacak. Bolu İzzet Baysal Üniversitesi öğrencisi Volkan Ulutaş’a ödül kazandıran projeyi EPDK da onaylayarak destekleme kararı aldı.
Proje ile elektrik kesintilerine yol açan ve kar yağışında iletkenlerde meydana gelen “buz yükü” olarak adlandırılan ve iletkenlerin çevresinde oluşan buzlanmayla meydana gelen buz kütlelerinin çözülmesi için solüsyon püskürtme teknolojisi kullanılması hedefleniyor.

Kesinti süreleri azalacak

“Buz yükü” diye adlandırılan bu kütleler, iletkenlerde oluşan devasa ağırlıklarıyla, dinamik ve statik etki yaratarak iletkenleri kopartıp, izolatörleri yerinden (traversten) sökebiliyor, direkler üzerinde yıkıcı etki yaratabiliyor. Ağır kış şartları ve yoğun kar yağışı nedeniyle ulaşımda zorlanılan elektrik şebekesinde arızanın hızlı bir şekilde tespitinin yapılabilmesi ve buz yüküyle de mücadele amacıyla kullanılması hedeflenen prototip dronların hayata geçirilmesi için SEDAŞ AR-GE projesini, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi ile Düzce Üniversitesi akademisyenlerinin de katıldığı lansmanda kamuoyu ile paylaştı. Prototip Dronların geliştirilerek elektrik dağıtım sektöründe kullanımı, arızalardan kaynaklı enerji kesinti sürelerini de azaltacak. SEDAŞ’ın AR-GE projesi büyük bir ilgi ile karşılanırken, geliştirilecek prototip dronların elektik dağıtım şirketlerinde enerji adamlarının vaz geçilmez iş araçlarından biri olacağı düşünülüyor.

Arıza tespitini kolaylaştıracak,

SEDAŞ’ın 20 bin kilometrekarelik görev ve sorumluluk alanı olan, Sakarya, Bolu, Düzce ve Kocaeli illerinde, 45 ilçe ve 1441 köyde elektrik dağıtım hizmeti verdiğini söyleyen SEDAŞ Yönetim Kurulu ve İcra Başkanı Bekir Sami Güven şunları söyledi: “Kış şartlarında özellikle Türkiye’nin coğrafi olarak en zor bölgelerinden biri olan Doğu Marmara’yı, sürekli aydınlıkta tutmak ve enerjinin sürekliliği için çalışıyoruz.”
Son yıllarda kar yağışında bazı köylerde kar kalınlığının 1.5-2 metreye kadar ulaştığını anlatan Güven, “4x4 arazi araçlarıyla bile bu köylerdeki elektrik dağıtım hatlarına ve elektrik direklerine ulaşmanız uzun zaman alıyor. Arızanın olduğu noktaya kadar ekiplerin yolda geçirdiği süre boyunca halk elektriksiz kalıyor. Ancak projemiz tamamlandığında zorlu coğrafyamızda arıza tespiti kolaylaşacak ve solüsyon uygulaması ile hızlı müdahaleler gerçekleştirebileceğiz. Hemen müdahale etme ve arızayı giderme şansımız daha çok yükselecek” diye konuştu.

SEDAŞ AR-GE için 8 milyon lira harcayacak

Projenin geçen yıl Eylül ayında EPDK tarafından onaylandığını hatırlatan Güven, “SEDAŞ olarak Türkiye’nin ve şirketlerin geleceğinin Ar-Ge’de olacağının bilinci ile hareket ediyoruz. 2017-2020 yılları arasında AR-GE için 8 milyon lira harcama yapmayı planlıyoruz. Genç arkadaşımız Volkan Ulutaş’ın hayaliyle start verdiğimiz projede şimdi SEDAŞ ekipleri multikopteri bu iş için uygun hale getirecekler. Yazılımları tamamlanacak, solüsyon taşıyacak aparatlar yerleştirilecek. Kanatlar bu iş için işlevsel hale getirilecek. Kısa sürede tamamlamalarını bekliyoruz. 1 saat havada kalabilen bu insansız hava araçları sayesinde müşterilerimize verdiğimiz hizmete ve müşteri memnuniyetine odaklanan tüm dağıtım şirketlerine de olumlu katkı sağlayabileceğiz. Üniversitelerle işbirliği içinde olacağız” açıklamasını yaptı.

Planlı bakımların da bu proje sayesinde elektriği kesmeden yapılabileceğini sözlerine ekleyen SEDAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Sami Güven, “Bu zamana kadar özellikle sinema sektöründe kullanılan multicopterler şimdi elektrik için havalanacak. Müşteri memnuniyetinin yanı sıra çalışanlarımızın da iş kazası riskini azaltacak bir uygulama olacak” dedi.

SEDAŞ’a Rektörden tebrik ve ödüllü öğrenciden teşekkür

SEDAŞ’ın AR-GE projesinin lansmanına katılan (AİBÜ) Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Hayri Coşkun, “Sanayi ile Üniversite işbirliğinin gerçekleştiği bu tür projelerin ülkemizde artarak devam etmesini diliyor, SEDAŞ’ı bölgesindeki üniversitelerle işbirliği yapması ve bu konuda örnek bir şirket olması nedeniyle tebrik ediyorum” dedi. Volkan Ulutaş’ta bu yıl AİBÜ’den Elektrik Mühendisi olarak mezun olduğunu ve son sınıfta hazırladığı bu projenin SEDAŞ’ın Proje Fikri yarışmasında başarılı bulunması ve sonrasında da AR-GE projesine dönüşmesinden duyduğu mutluluğu ifade ederken, “Projemin SEDAŞ’ın AR-GE projesi olarak değerlendirilmesinden ve elektrik dağıtım sektöründeki süreçlere katkı sağlayacak olmasından dolayı büyük bir onur ve mutluluk duyuyor, SEDAŞ’a da teşekkür ediyorum” dedi.

Bloomberg New Energy Finance (BNEF), 2017 yılı enerji sektörü için 10 öngörüde bulundu. Dünya çapında 120 enerji uzmanında oluşan bir grubun görüşleriyle oluşturulan öngörülere göre, bu sene yenilenebilir enerji, elektrikli araçlar, depolama ve akıllı sayaç yatırımları artacak, ayrıca kritik altyapıların güvenliğini sağlamaya yönelik önlemlere ağırlık verilecek. İşte BNEF’in 2017 yılı tahmin ve öngörüleri:

1) Küresel Yatırım Miktarı Azalacak

BNEF’in rakamlarına göre, bu zamana kadarki en yüksek seviyeye ulaşılan 2015 yılında 348.5 milyar dolar olan temiz enerji yatırım tutarı 2016 yılında 287.5 milyar dolara düştü. BNEF, 2017 yılında da yatırım miktarının bir önceki seneyle yakın rakamlara ulaşacağını ve 2015 yılının altında kalacağını öngördü. Bunun en önemli sebeplerinden bir tanesinin maliyet olduğu ifade edildi.

2) Akıllı Sayaç ve Depolamada Büyüme Atılım Yapacak

BNEF, 2016 yılında depolama sektörünün güçleneceğini ifade etti. Depolama kapasitesinin 1.5 GW ile 2 katına çıkacağını öngören BNEF analistleri, batarya fiyatlarının geçtiğimiz 5 sene içerisinde yüzde 7 azaldığını, 2017’de ise en az yüzde 15 daha azalacağını belirtti. 2016 yılında dünya çapında 14.4 milyar dolar ile rekora ulaşan akıllı sayaç yatırımlarının 2017 yılında 19 milyar dolar seviyesini yakalayacağı ve 69 milyon elektrik ve doğal gaz sayacının takılmış olacağı tahmin edildi.

3) Güneş Paneli Kurulumlarının Çin’de Azalmasına Rağmen, Dünyada Artacak

Yeni güneş panelleri kurulumlarının dünya çapında geçtiğimiz senelere oranla daha küçük bir oranda artacağı ve 75 GW’lık bir artış olacağı öngörüldü. Çin’deki artış oranının ise daha sınırlı olacağı tahmin edildi.

4) Rüzgar Kuvvetli Esecek

Rüzgarın bugün elektrik enerjisi üretiminde ana oyunculardan bir tanesi olduğuna dikkat çeken BNEF, 2017 yılında ilave 59 GW kurulmasını öngördü. 2015 yılı rüzgar enerjisinde, eklenen 63 GW kapasite ile rekor kırmıştı.

5) Kömür ve Petrol Fiyatlarında Yükseliş Duracak

Geçtiğimiz sene fosil yakıtların emtia fiyatlarında artış görüldüğünü hatırlatan BNEF, bu yükselişin azalacağı, petrol fiyatlarının 2017 yılını, sene başındaki fiyatlar seviyesinde tamamlayacağı tahmininde bulundu.

6) ABD Doğal Gaz Fiyatları Sabit Kalacak

ABD’de doğal gaza olan talebin güçlenmeye devam edeceğini ifade eden BNEF, doğal gaz fiyatlarının 2017 yılını yaklaşık 4 dolardan tamamlayacağını öngördü.

7) Elektrikli Araçlar 1 Milyon Sınırını Aşacak

Elektrikli araçlar 2016 yılında, tahminlerin de üzerine çıkarak, 700 bin adet küresel satış rakamına ulaşmıştı. Bu rakamın bu sene 900 bin adet olacağı tahmin edildi. 2017 yılında elektrikli araç şarj altyapısında önemli gelişmelere imza atılacağı da belirtildi.

8) Şirketler “Yeşile” Dönecek

Dünyanın en büyük işletmelerinin yüzde 100 yenilenebilir enerjiye geçtiğine işaret eden analiz, bu akımın devam edeceğini bildirdi. Bunun sebebinin sadece çevreci hedefler olmadığı aynı zamanda, enerjiyi daha düşük maliyetle karşılamayı amaçladıkları ifade edildi.

9) Kritik Altyapıların Güvenliğine Gerekli Önem Verilecek

Şebekelere yönelik saldırı girişimlerinin ardından dünyanın kritik altyapıların güvenliğini sağlama noktasında daha tedbirli davranacağı ve aldığı önlemleri artıracağı belirtildi.

10) İklim Tartışmaları Isınacak

BNEF’in yapmış olduğu analiz, küresel ekonominin büyüdüğü 2017 yılının enerji yoluyla oluşan emisyonların azaldığı üst üste 3’üncü yıl olacağını öngördü. Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliğinin ise bu başarıda önemli rol oynayacağı vurgulandı.

Kaynak: https://about.bnef.com/blog/liebreich-shift-base-cost-renewables-10-predictions-2017/

Haftanın Makalesi
Elektrik Dağıtım Şebekeleri: Yatırım, Düzenleme ve Belirsiz Talep
Yazan: Tooraj Jamasb ve Cristiano Marantes
(Ocak 2011)

Dağıtım şebekeleri, iklim değişikliği, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, talep tarafı yönetimi , şebeke kayıplarının azaltılması, tedarik güvenliliği ve akıllı şebekeler konularında kapsamlı yatırımlara ihtiyaç duymaktadır. Cambridge Üniversitesi yayınlarından “Elektrik Talebinin Geleceği: Müşteriler, Vatandaşlar ve Yüklemeler” isimli kitabın bir bölümü olan bu analiz, dağıtım şebekelerinin yatırım ihtiyaçlarını analiz ediyor. (Tercüme hataları olabileceğinden anlam ve içerik tereddütlerinde orijinal dokümana başvurulmalıdır.)
Makalenin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

Dünyanın Elektrik Gündemi

ABD yönetiminin öncelikli 50 projesinin toplam hacmi 137.5 milyar dolar, %50 özel sektör yatırımı hedefleniyor. Enerji projeleri Doğu elektrik hatları (720 mil, 2.5 milyar $), TransWest HVDC hattı(3 milyar$), Wyoming Rüzgar projesi (+1000 türbin, 5milyar$), Atlantik yakası gaz boru hattı (5 M$), California enerji depolama ve şebeke modernizasyonu
“Fransa kendi elektrik talebini karşılayamıyor”. Ocak ortası itibari ile reaktörleri devreye de alsa(55 GW/63 GW nükleer kapasite), ısıtmanın elektrikle olması 2012’deki gibi bir sorun. 2012’de talep neredeyse iki misline çıkmıştı. 12200 MW ithalat kapasiteye karşı 8 GW ithalat ile aşırı soğuklardaki elektrikle ısıtma talebinde zorlanıyor.
Suudi Arabistan’ın doğalgaz üretimi, elektrik için ham petrol tüketiminin 3’te 1’ini ikame etmiş durumda. 2015’teki 900bin v/g pik talepten 700binv/g düşmüş. Suudi elektrik üretiminde mevsimsellikten yazın tüketimler pik yapıyor. OPEC’e katılma başvurusu yapan Ekvatoryal Gine 200,000 v/g üretimi var, ortalama 160,000v/g ihracatı var.
Fransa’da elektrik talebinin ısıtma(kırmızı) ve diğer tüketim(mavi) olarak kırılımı (RTE, Energy Transition)
Fransa’nın 7 Ocak’ta talebini karşılamak için yaptığı ithalat ve ülkelere dağılımı