Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, elektrik dağıtım sektöründeki özelleştirmelerden sonra kayıp-kaçağı düşürme hedefinde ciddi mesafe alındığını ifade etti.

EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, katıldığı bir televizyon programında soruları yanıtladı. Özelleştirmeden sonra kayıp-kaçak oranını düşürme hedefinde ciddi mesafe alındığını vurgulayan EPDK Başkanı Yılmaz, “Kayıp kaçağı bugünden yarına sıfırlama imkanımız yok” dedi. Türkiye’de 80 yaşında şebekeler bulunduğunu hatırlatan Yılmaz, bu şebekelerin yenilenmesi için yaklaşık 20 milyar TL’lik yatırım yapılacağını, bu yatırımla teknik kayıpların azaltılması noktasında ciddi gelişmeler kaydedileceğini bildirdi. Yılmaz, “Hedefe doğru adım adım gidiyoruz” dedi.

Elektriğe zam yok

EPDK Başkanı Yılmaz, Nisan ayında elektriğe zam yapılıp yapılmayacağına ilişkin soruya ise, “Yapmış olduğumuz hesaplarda zamla ilgili bir öngörümüz yok. Elektrik fiyatlarıyla ilgili zammı gerektirecek veri yok" yanıtını verdi.

Serbest tüketicilere uyarı

Serbest tüketicilere yönelik uyarılarda da bulunan Yılmaz, şunları söyledi: "Yapmış olduğunuz sözleşmeyi iyi okuyun, aman dikkat. Çok sayfalı ufak puntolu sözleşmelerden kaçınsınlar. Müşterilere haksızlık yapan şirketler olduğu takdirde bunun karşısındayız. Müşteriler promosyonlara aldanmasın. Fiyatları ekonomik olarak almanın hesabını yapsınlar.”

EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz’ın röportajını buradan izleyebilirsiniz.

Uludağ Üniversitesi İktisat Topluluğu tarafından her yıl düzenlenen Youth Economic Forum’17 bu yıl da alanında öncü iş adamlarını ağırladı. Öğrencilerle bir araya gelen ELDER - Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği ve Uludağ Elektrik Dağıtım A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, deneyim ve tecrübelerini aktardı.

Bir ülkenin büyümesinde hedeflerine ulaşmasında 3 önemli faktör olduğuna dikkat çeken Özdemir, “Bunlardan biri o ülkede uygulanan faiz, ikincisi ülkenin yaşadığı enflasyon, üçüncüsü de ortalama sepet dediğimiz dolar ve euronun beraber değerlendirildiği yabancı sepetin değeri. Bu üçü birbirine dengeliyse o ekonomide özgürlük güven vardır. Bunlardan biri aksadığında daima o ekonomi, ne olursa olsun sıkıntılarla karşı karşıya kalmak mecburiyetindedir. Bugünlerde 2016’nın sonundan itibaren dövizde bir hareketlenme oldu. Neredeyse dolarda 4’ü, euroda 4,30’u gördük. Ben Merkez Bankası’nın elinde birçok silahı olduğuna inanıyorum. Henüz daha kullanmadığı çok önemli silahları var. Bunlardan birkaç tanesini kullanarak doları 3,50-3,60 seviyelerine düşürdü. Bugün 3,70’lerde falan seyrediyor. Biz de bütün hesaplarımızı 3,50-3,60 gibi 2017 yılındaki doların değerini bu bantta yürüyeceğini kabul ederek yaptık” diye konuştu

Varlık Fonu’nun yıllardır konuşulan bir fon olduğunu belirten Özdemir, “Ama bir türlü realize edilemedi. Şimdi bunu realize ediyorlar. Bu Türkiye varlık fonu düzgün yönetilirse, Türkiye’ye çok önemli finans kaynakları sağlayacağına inanıyorum. Dünyada çok önemli finanslar var. Büyük finans merkezlerini buraya kaydırabiliriz. Bunlarla önemli alt yapı ve stratejik yatırımlara fon veya kredi sağlayabiliriz. Bunun için faydalı görüyorum.” dedi.

Üniversitede okuyan 3. ve 4. sınıftan öğrencilerini gözlemlediklerini belirten Özdemir, “Bunları alıp eğiteceğiz. Mezun oldukları gün ise, bizim şirketimizde ertesi gün çalışacak beyinler yetiştireceğiz. Bizim ihracatta katma değeri yüksek ürünlere yönelmemiz gerekiyor. Elimizden geldikçe, nerede iş yapıyorsak orada Türk malları kullanmaya önem veriyoruz. Bu da Türkiye’nin büyümesinde ihracatına çok önemli bir katkı olmuş oluyor. İnşallah 2023 yılında da Türk müteahhitlik sektörü belki Çin kadar olamasa da 2. sıradaki yerimizi koruyacağız. Belki 40 değil, 60’a yakın firmanın Türkiye’yi temsil edeceğine de biz inanıyoruz” şeklinde konuştu.

Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş. (SEDAŞ) Sakarya, Kocaeli, Bolu ve Düzce’de verdiği elektrik dağıtım hizmetlerinde kullandığı trafolarda oluşan arıza sayısını son yıllarda giderek azaltırken 2016 yılında bu oran % 70’e kadar ulaştı.

Periyodik bakım

SEDAŞ İcra Başkanı Bekir Sami Güven, Sakarya, Kocaeli, Bolu ve Düzce de trafo arızalarının %70 oranına kadar azaltıldığını belirtti ve “İşletme Bakım ekiplerimizin sahada yaptığı planlı periyodik bakım çalışmalarının yapılması, termal kamera teknolojisinin bakım için kullanılması, trafo çıkış kollarında abonelerin çektiği gücün ölçülmesi ve elektrik şebekesinde dengeli güç dağılımına dikkat edilmesi ile abone bağlantılarının yapılması, trafonun gücüne göre yük kapasitelerinin dikkate alınması ve buna göre enerji müsaadelerinin verilmesi, trafo arızalarının azalmasında en önemli etkenlerdir. Ayrıca deneyimli çalışanların hizmet kalitesine odaklı görev anlayışıyla bu iyileşme sürecinde büyük bir başarı sağlandı.” dedi. Güven, ayrıca teknoloji ürünü termal kameralarla arızaya ramak kala tespitlerin de yapıldığına dikkat çekerek, 2016 yılında toplamda 5 bin 370 adet planlı bakım çalışması yapıldığını belirtti.

TEİAŞ ile iş birliği
Bekir Sami Güven, “Vatandaşa kaliteli ve kesintisiz elektrik enerjisinin ulaştırılması için ekiplerimizle 7/24 çalışıyoruz” dedi. Güven, Türkiye Elektrik İletim AŞ’nin (TEİAŞ) üretim santrallerinden alınan enerjiyi bölgesel tüketim noktalarına ilettiğini hatırlatarak, “Şirketimizin sorumluluğu ise enerjinin bölgesel tüketim noktalarına iletiminden sonra başlıyor. TEİAŞ ile yapılan ortak bakım, yenileme ve yatırım çalışmaları ile kesintilerin büyük oranlarda azalmasını sağladık. Yatırım yaptığımız bölgelerde 34 bin 500 voltluk enerji altında çalışma yapılamayacağı için iş güvenliği ve çevre güvenliği açısından planlı kesinti yapıyor ve bunu da kamuoyu ile paylaşıyoruz. Web sayfamızdan da yayımlıyoruz” dedi.

Enerjinin verimli kullanılması konusunda farkındalık yaratmayı hedefleyen ÇEDAŞ, ‘Tasarruf Ediyorum’ projesini başlattı. Sivas, Tokat ve Yozgat’taki öğrenci ailelerinin katılacağı projede, 2017’de elektrik tüketimini 2016’ya göre en fazla düşüren ilk 10 aileye ÇEDAŞ bedava elektrik verecek. Projeye başvurular 1-20 Aralık 2017 tarihleri arasında yapılacak.


Çamlıbel Elektrik Dağıtım A.Ş. (ÇEDAŞ) enerji tasarrufu hakkında farkındalık oluşturmak amacıyla başlattığı projelere bir yenisini ekledi. Sivas, Tokat ve Yozgat’ta daha önce ilk ve ortaokul öğrencilerine yönelik ‘Enerjide Tasarruf ve Yöntemleri’ konulu eğitim seminerleri vererek ‘enerji tasarrufu’ konulu resim yarışması düzenleyen ÇEDAŞ, şimdi de enerjinin gereksiz yere kullanımının engellenmesi ve israfın önlenmesi amacıyla ‘Tasarruf Ediyorum’ adlı projeyi hayata geçirdi. Proje kapsamında 2016 yılına oranla 2017 içerisinde konutlarında en fazla elektrik tasarruf yapan 10 ailenin belirli miktardaki elektrik tüketimi ÇEDAŞ tarafından ‘bedava’ karşılanacak.


‘Enerji tasarrufunu sosyal sorumluluk olarak görüyoruz’
‘Tasarruf Ediyorum’ projesi hakkında açıklamalarda bulunan ÇEDAŞ Genel Müdürü Ahmet Sait Akboğa, Türkiye’nin enerjide dışa bağımlı bir ülke olduğunu hatırlatarak bu bağımlılığın ekonomiye büyük bir yük oluşturduğuna vurgu yaptı. Enerji tasarrufunun enerjiyi etkin ve verimli kullanmak anlamına geldiğini hatırlatan Akboğa, gelişmiş ülkelerde enerjiyi verimli ve tasarruflu kullanmanın sosyal bir sorumluluk olarak hayata geçirildiğini aktardı.


Enerji varlıklarının günümüzde hızlı bir şekilde tükendiği ve enerji tasarrufunu hem bireylerin hem de kurumların maddi ve manevi sorumluluğu olarak değerlendirdiklerini ifade eden Akboğa, “Hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan elektrik enerjisini, insanların kullanımına sunan bir kurum olarak enerji tasarrufu hakkında farkındalık oluşturmak için bu yeni projeyi hazırladık. Proje kapsamında Sivas, Tokat ve Yozgat’ta 2017 yılında, 2016’ya göre en fazla enerji tasarrufu yapan abonelerimizin 2018 yılındaki elektrik tüketiminin 3.000 kilovatsaate kadar olan bölümü şirketimiz tarafından karşılanacak” dedi.


‘Türkiye’de 3.000 kilovatsaat 24 aylık, ÇEDAŞ bölgesinde ise 30 aylık tüketime eş değer’
Türkiye’de mesken abonelerinin yıllık ortalama elektrik tüketim miktarının 1.500 kilovatsaat olduğunu dile getiren Genel Müdür Akboğa, 3.000 kilovatsaat enerjinin bir mesken abonesinin yaklaşık 24 aylık elektrik tüketimine denk geldiğini, ÇEDAŞ bölgesinde ise 3.000 kilovatsaatlik enerjinin 30 aylık elektrik tüketimine eş değer olduğunu söyledi. Projeye dâhil olmak isteyen tüketicilerin mesken aboneliği olması ve ailesinde en az bir öğrenci bulunması gerektiğine dikkat çeken Akboğa, “2017 yılında en fazla elektrik tasarrufu yapan ilk 10 aileden 1’inci ailenin 3.000 kilovatsaat, 2’nci ailenin 2.000 kilovatsaat, 3’üncü ailenin 1.000 kilovatsaat, 4’üncü ve 5’inci ailenin 500 kilovatsaat, diğer ailelerin ise 200 kilovatsaatlik elektrik tüketimlerini ÇEDAŞ üstlenecek” ifadelerini kullandı.


Başvurular 1 Aralık 2017’de yapılabilecek
Projeye katılmak isteyen tüketicilerin Nisan ayı dâhil olmak üzere Aralık 2017’ye kadarki dönem içerisindeki 6 aylık (180 gün) elektrik tüketimlerini ibraz ederek ÇEDAŞ’a başvurabileceklerini belirten Ahmet Sait Akboğa, şirket teknik ekipleri tarafından yapılacak incelemeler sonrasında ibraz edilen dönemlerdeki elektrik tüketimlerinin 2016 yılı aynı dönemleri ile kıyaslanarak en fazla oranda enerji tasarrufu yapan öğrenci ailelerinin belirtilen fırsatlardan yararlanmaya hak kazanacağını söyledi. Başvuruların bizzat aboneler tarafından yapılacağını ifade eden Akboğa, “Öğrenci velisi ve mesken aboneliği olan tüm tüketicilerimiz belirtilen şartları belgelendirmek kaydı ile ‘Tasarruf Ediyorum’ projesine dahil olabilecek. 1 Aralık 2017 tarihinde başlayacak başvurular 20 Aralık 2017 tarihinde sona erecek” diye konuştu.

Avrupa’daki küçük ve orta ölçekli enerji şirketlerinin enerji verimliliği projelerinde finansmana erişimini kolaylaştırmak için bir platform oluşturuldu. Söz konusu platform ile, şirketlere ön yeterlilik aşamasında bilgi sağlanacak; sonrasında ulaşılan yatırımcı ağı ile de şirketler uygun finansman çözümleri ile eşleştirilecek.

Avrupa’nın bu zamana kadarki en yüksek bütçeli araştırma – geliştirme programı olan “Ufuk 2020” kapsamında 1.7 milyon avroluk bütçe ile desteklenen Sürdürülebilir Enerji Varlıkları Değerlendirme ve Optimizasyon Çerçevesi (SEAF) projesi kapsamında küçük ve orta ölçekli enerji şirketlerinin enerji verimliliğine yönelik projelerinin finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla bir platform geliştirildi.

Platformun ana amacının; projelerin ön yeterliliği için 3 başlıkta bilgi vermek olduğu kaydedildi. Bu 3 başlık; enerji verimliliği finansal hizmet şirketi Joule Assets Europe tarafından sağlanan analitik veriler, Yatırımcı Güven Projesi (ICP) tarafından verilen proje akreditasyonu ve HSB Mühendislik’in verdiği Enerji Verimliliği Sigortası şeklinde sıralandı.  

Şirketler, uygun finansman çözümü ile eşlenecek

Küçük ve orta ölçekli enerji şirketlerinin (ESCO) projelerini bu platform üzerinden yürütmesiyle, mevcut büyüklüğü 1.2 milyar avro olarak tahmin edilen SEAF Yatırımcı Ağı’ndan uygun bir finansman çözümü ile eşleştirilecekleri kaydedildi.

Joule Assets Europe Başkanı Jessica Stromback, “SEAF IT platformu ön finansman öncesinde zaman ve para tasarrufu sağlıyor. Değerlendirme süreçleri çok daha basitleşiyor. Haftalar hatta aylarca süren değerlendirme süreçleriyle karşılaştırıldığında, platformun sağladığı katma değer oldukça açık bir şekilde gözüküyor” dedi.

SEAF konsorsiyumu, söz konusu platformunun beta versiyonunu Ocak ayının ortasından Şubat ayının sonuna kadar kapalı test yayınına sundu.  Test yayınında 10 şirketin kayıt olmasına ve şirketlerin enerji verimliliği (kWh ve tasarruflar), ilgilenilen teknolojiler, enerji ölçümlemeleri gibi bilgileri aktarmalarına imkan sağlandı. Test aşamasını değerlendiren şirketler, projelerin bu platformla kayıt aşamasında zaman kaybetmeyeceğini, hatta ‘uçacağını’, bu sistemin Avrupa çapında enerji verimliliği projelerinin finansmanı için bir standart oluşturabileceğini dile getirdi.

Platformun beta yayınının tanıtım ve açılışı bugün (08 Mart 2017) İtalya, Milano’da yapılacak. 

Kaynak: https://www.engerati.com/article/energy-efficiency-financing-new-online-tool-SEAF

Haftanın Makalesi
Dinamik Verimlilik ve Teşvik Düzenlemeleri: Elektrik Dağıtım Şirketlerine Yönelik Bir Uygulamaları
Yazarlar: Rahmatallah Poudineh, Grigorios Emvalomatis ve Tooraj Jamasb

Verimlilik ve verimlilik analizi, dağıtım şirketlerinin teşvik temelli regülasyonlarda merkezi bir kavramdır. Bununla birlikte, karşılaştırmalı değerlendirmelerden elde edilen verimlilik ölçümleri ağırlıklı olarak kısa vadeli performansı yansıtmaktadır ve uzun vadeli süreçte firma için anlık bir bilgi sağlamaktadır. Öte yandan, firmaların kısa vadeli davranışlarını etkileyen faktörler, firmalar yatırım yaparken anında düzeltilemeyebilir. Bu durumlarda, yatırımların neden olduğu kısa vadeli verimsizlikler, sonraki dönemlere iletilecektir. Bu makale, 2004 yılından 2010 yılına kadar 128 Norveçli elektrik dağıtım şirketinin verimsizlik yaratan davranışlarını analiz etmektedir. Makalede, söz konusu süreçte, verimsizliğin, döneme özgü etkilerin (şokların) yanı sıra önceki dönemlerden devredilen verimsizliklerin bir kombinasyonu olduğu belirtilmektedir.
(Tercüme hataları olabileceğinden anlam ve içerik tereddütlerinde orijinal dokümana başvurulmalıdır.)

Makalenin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

Dünyanın Elektrik Gündemi

  • FT, İngiltere’de kömür iki yıl öncesine kadar elektrik üretiminde %23 paya sahipti, geçen sene %9’a düşerek rüzgarın bile gerisinde kaldı. Bu düşüş karbon fiyat tabanı (carbon price floor) ile oldu. Nisan 2015’te 18 sterlin/ton’a (2 misline) çıkarılan vergi ile, gaz üretimi arttı, kömür çakıldı.
  • Çin’de yeni rüzgar projeleri 6 bölgede yasaklandı. 6 bölgede rüzgar üretiminin şebekeye verilememe oranı (waste) Gansu 43%, Xinjiang 38%, Jilin 30%, İç Moğolistan 21%, Heilongjiang 19%. 2016’da 241 TWh rüzgar üretimi oldu. Bu da ülke elektrik üretiminin %4’ü. 50 milyar kWh rüzgar enerjisi ziyan oldu.
  • Termoiyonik enerji dönüştürücü ile ısıyı elektriğe daha verimli dönüştürmek mümkün. Metal yerine grafen(graphene) kullanarak 7 kat daha verimli sistemler elde edilmiş. 1000C’de %9.8 verimlilik. Dikkat edin, mekanik enerjiye dönüşüm yok.
  • Güney Afrika’nın fosil yakıtlardan yana şansı yüksek, elektriğinin %85’i kömürden. EIA ülkede 11 trilyon m3 şeyl gaz var diyor. Güney Afrika da sene ortasında kanunu değiştirerek açık deniz petrol yataklarında şansını deneyecek ve şansı yüksek.
  • Haftaya Trump federal alanlarda kömür kiralama yasaklarını kaldıracak.
  • Almanya yüksek hızlı şarj istasyonlarına önümüzdeki 4 yılda 320 milyon $ yatıracak. Norveç ve Hollanda’da elektrikli arabaların yeni satışlardaki payı sırasıyla %25 ve %10. OMV’de 2023’e 400 hidrojen dolum istasyonu planlıyor.
  • Avrupa için Okyanus enerjisi stratejik yol haritası. Destekleyici ortamda, AB elektriğinin 2050’de %10 okyanuslardan karşılanabilir. Küresel Pazar tahmini 653 milyar Euro (2010-2050). Bugün dalga enerjisi şirketlerinin %45’i, gelgit şirketlerinin de %50sı Avrupalı. 2050’de okyanus enerjisi 337 GW kapasiteye ulaşabilir. 3Te 1’i AB’de yapılabilir.

Kaynak: http://barissanli.com/eak/