Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) Yönetim Kurulu Başkanı Serhat Çeçen, Türkiye'de elektrikte kayıp kaçak oranının son 5 yılda yüzde 25'ten yüzde 15 seviyesine gerilediğini kaydetti. Çeçen, kayıp kaçağın çok yüksek olduğu Dicle, Vangölü ve Aras bölgelerinin dışındaki bölgelerde bu oranın OECD seviyesi olan yüzde 8'lere gerilediğini ifade etti. Çeçen, elektriğin kaçak kullanımıyla mücadele etmek için teknolojiden ciddi oranda faydalandıklarını vurguladı.

ELDER Yönetim Kurulu Başkanı Serhat Çeçen, enerji gazetecileri ile bir araya geldi ve gazetecilerin sorularını yanıtladı. Türkiye'de elektrikte kayıp kaçak oranının son 5 yılda yüzde 25'ten yüzde 15 seviyesine gerilediğini belirten Çeçen, “Kayıp kaçağın çok yüksek olduğu Dicle, Vangölü ve Aras bölgelerinin dışındaki bölgelerde geldiğimiz nokta çok daha iyi. Yüzde 8’lere, OECD seviyelerine geldik. Organize ve planlı iş yapabildiğimiz alanlarda bu performansımızı çok daha iyi gösterdiğimizi söyleyebilirim” dedi. Çeçen, bu alanda daha fazla düzenlemeye ihtiyaç olduğunun altını çizdi.

MÜCADELE ARTTIKÇA MEMNUNİYET DÜŞÜYOR

Elektrik dağıtım sektöründe tüm Türkiye’de vatandaş memnuniyetinin arttığını vurgulayan Çeçen, “Kaçak mücadelesinin arttığı Dicle, Vangölü ve Aras bölgelerinde memnuniyet oranının diğer bölgelerimize göre daha düşük olduğu gözlemlenmektedir. Kaçak mücadelesi arttıkça memnuniyette düşme oluyor. Bu hep birlikte çözeceğimiz bir sorun. Burada hepimiz aynı yerdeyiz.” diye konuştu.

Elektriğin kaçak kullanımıyla mücadelenin yolunda gittiğini ifade eden Çeçen, “Mücadelede hiçbir kesinti yok, devam ediyor. Bu mücadelemizde ciddi oranda teknoloji kullanmaya başladık. Özellikle doğu ve güney doğu bölgelerinde akıllı şebekelerle sayaca müdahaleyi imkânsız hale getiriyoruz. Kaçağın yoğun olduğu tarımsal sulamada ciddi bir mücadelemiz var. Sulamada enerjiyi kaçak kullanmadan çözümler üretmek en doğrusu. Oradaki vatandaşlar da mağdur olmadan tarımsal üretimini yapabilmeli ama bunu da tüm Türkiye’ye fatura etmeden yapmasının yolunu bulmamız lazım” dedi.

BİRÇOK AR-GE PROJESİ YÜRÜTÜLÜYOR

Çeçen, kaçak elektrik kullanımıyla mücadelede teknolojiden faydalandıklarını kaydederek bu mücadelenin baş aktörlerini coğrafi bilgi sistemi, SCADA sistemi, şifreli trafo gibi Ar-Ge çalışmalarının oluşturduğunu söyledi. Çeçen, “Birçok Ar-Ge projesi var. Daha önce kamuoyu ile paylaşılan Vangölü EDAŞ’ın yaptığı sayaçların uzaktan takibini sağlayan Ar-Ge projesi kapsamında, kaçak kullanım yüzde 65’lerden yüzde 15’lere indi. Çok kısa bir sürede oldu. Bu uygulama tüm bölgeye yaygınlaştırılıyor” bilgilerini verdi.

AB Hibe Programı kapsamında kurulan ELDER Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği İktisadi İşletmesi Mesleki Yeterlilik Personel Belgelendirme Merkezi (ELDER MYM), ilk mesleki yeterlilik belgelendirme sınavını gerçekleştirdi ve 4 meslekte belgelendirme yapmaya başladı. 

ELDER Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği tarafından hayata geçirilen, “Elektriği Dağıtan Mesleklerin Belgelendirilmesi Projesi” kapsamında 6 mesleğin ulusal yeterliliği hazırlandı, toplamda 10 meslekten belgelendirme sınavları açacak olan ELDER MYM kuruldu. ELDER, sektöründe yer alan 10 ayrı mesleğin ulusal meslek standartlarını ve bu mesleklerin yeterliliklerini hazırladı.

Sektörde nitelikli iş gücünün artması için önemli bir adımı hayata geçiren ELDER MYM, “Elektrik Dağıtım Şebekesi İşletme Bakım Görevlisi”, “Elektrik Dağıtım SCADA Operatörü”, “Endeks Okuma Görevlisi” ve “Röle Görevlisi” mesleklerinde belgelendirme sınavlarına başladı.

İlk mesleki yeterlilik belgelendirme sınavı, 19 Haziran 2017 tarihinde Denizli’de, ADM Elektrik Dağıtım AŞ – Eğitim Merkezi’nde gerçekleşti. Önümüzdeki günlerde ise, sırasıyla Konya, Kayseri ve Sivas’ta sınavlar gerçekleştirileceği bildirildi.

Atılan bu adım, “çok tehlikeli meslekler” grubunda yer alan, doğrudan ve dolaylı olarak toplamda 100 bin kişilik istihdam sağlayan elektrik dağıtım sektöründe, belgeli işgücünün oluşturulması adına büyük önem taşıyor. ELDER’in mesleki yeterlilik alanında hayata geçirdiği çalışmalar ile çalışanların iş sağlığı ve güvenliğinin artırılmasının yanı sıra, nitelikli işgücünün artması ile tüketicinin daha kaliteli hizmet alması amaçlanıyor. Yapılan çalışmaların daha da geliştirilmesi ile sektörde belgesiz çalışanın kalmaması hedefleniyor.

“ELEKTRİĞİ DAĞITAN MESLEKLERİN BELGELENDİRİLMESİ PROJESİ” HAKKINDA

ELDER; VOC-Test Merkezleri II. Hibe Programı Kapsamında, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Avrupa Birliği ve Mali Yardımlar Dairesi İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Program Otoritesi tarafından kabul edilen “Elektriği Dağıtan Mesleklerin Belgelendirilmesi Projesi”yle, Ulusal Yeterlilik Sistemi gerekliliklerine uygun olarak, Türkiye’deki elektrik dağıtım sektöründe geliştirmiş olduğu ulusal meslek standartlarının yeterliliklerini geliştirmeyi hedefliyor.

Bu proje ile, nitelikli ve belgeli işgücünün geliştirilmesine destek olmanın yanı sıra, hayat boyu öğrenme sürecinin desteklenmesi ve Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi’nin Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi ile uyumunun kolaylaşmasının sağlanması ve TS EN ISO/IEC Standardında “Sınav ve Belgelendirme Merkezi”nin kurulması amaçlanıyor.

2 Haziran 2016 tarihinde, STK’lar, Kamu Kurum ve Kuruluşları, EDAŞlar ile diğer Proje Kuruluşlarının temsilcilerinin katılımı ile Ankara’da projenin “Açılış ve Tanıtım Toplantısı” gerçekleştirilmişti. Uygulama süreci devam eden Hibe Programı 31 Temmuz 2017 tarihinde sona erecek. Projenin kapanış toplantısının 24 Temmuz 2017 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilmesi planlanıyor.

2011 yılından bu yana Samsun, Ordu, Çorum, Amasya, Sinop illerinde, özel sektör mantığı ile sürekli gelişim ve müşteri memnuniyeti odaklı elektrik dağıtım hizmeti sunan YEDAŞ; iyi iş uygulamaları ve saha çalışmaları ile Kosova Elektrik Dağıtım’a (KEDS) örnek oluyor.

YEDAŞ çalışanları, Kosova Elektrik Dağıtım’ da (KEDS) farklı birimlerde görev yapan 5 kişilik ekiple, elektrik dağıtım kalitesini artırmak için hayata geçirdiği çalışmalar hakkında bilgi paylaşımında bulundu.

YEDAŞ SCADA sisteminin, çalışma prensipleri ve prosedürleri, dağıtım sistemi alt yapısı, kayıp/kaçak tespit yöntemleri, kayıp/kaçak hesaplama prosedürleri, konularında eğitim verildi. Saha çalışmalarının denetlenmesi sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar ve kayıp kaçak yönetimine yönelik örnek uygulamalar gösterildi. Türkiye’de elektrik dağıtım sektörü, yıllar itibariyle Türkiye’de ve dağıtım şirketleri bazında ortalama kayıp/kaçak oranları, kaçak elektrik tespit süreci, teknik kayıpları ve kaçak kullanımı azaltmak için yapılan çalışmalar, OSOS uygulamaları, tarımsal sulama abonelerinin panolarında yapılan iyileştirmeler anlatıldı.

Özellikle kayıp kaçak sürecinin yönetimi ve önlenmesi amacıyla yapılan teknoloji uygulamaları ve saha çalışmaları paylaşıldı. Samsun ve Bafra’da saha gezileri yapıldı. Yüksek tüketimli bazı abonelerin panoları ziyaret edilerek kayıp/kaçak tespit işlemleri, uygulamalı olarak anlatıldı. 

HAYATA GEÇİRDİĞİMİZ İYİ UYGULAMALARIN, ELEKTRİK DAĞITIM SEKTÖRÜNE KATKI SAĞLAMASINI HEDEFLİYORUZ

Kosova Elektrik Dağıtım (KEDS) çalışanlarını misafir etmekten büyük mutluluk duyduklarını ifade eden YEDAŞ Genel Müdürü Rıdvan Aktürk, “Hayata geçirdiğimiz iyi uygulamaların, sektöre katkı sağlamasını hedefliyoruz. Kosova Elektrik Dağıtım (KEDS) çalışanları ile iyi iş uygulamalarımızı paylaşmak amacıyla bir araya geldik. Özellikle kayıp kaçağın önlenmesi amacıyla saha ve izleme sistemleri uygulamalarımız hakkında çeşitli eğitimler verdik. Teknik kayıpları önlemek amacıyla sahada yaptığımız şebeke bakım, onarım yenileme çalışmaları hakkında yaptığımız çalışmaları paylaştık. Kaçak elektrik kullanımının önlemeye yönelik uygulamaları anlattık. ” dedi.

Kaynak: YEDAŞ

Global antivirüs yazılım kuruluşu ESET’in tespit ettiği ‘Industroyer’ isimli zararlı yazılım, enerji altyapılarını hedef alıyor. 

Stuxnet’ten sonra en tehlikeli endüstriyel siber tehdit olarak tanımlanan ‘Industroyer’ özellikle enerji altyapıları gibi kritik endüstriyel sistemlerin çalışmalarını durduran karmaşık ve tehlikeli bir zararlı yazılım olarak tanımlanıyor.

ESET’ten yapılan açıklamada, ‘Win32/Industroyer’ olarak etiketlenen bu zararlı yazılımın, 2016 yılında Ukrayna enerji şebekesine yapılan ve başkent Kiev’in elektriksiz kalmasına neden olan saldırıdan sorumlu olduğunun tahmin edildiği belirtildi.  Industroyer’ın, endüstriyel kontrol sistemlerinin (ICS) çalışma süreçlerini, özellikle de elektrikli trafo merkezlerinde kullanılan kontrol sistemlerini kesintiye uğratmak üzere tasarlandığı kaydedildi.

Struxnet’ten bu yana en tehlikeli endüstriyel zararlı
ESET Güvenlik Araştırmacısı Anton Cherepanov, şu değerlendirmede bulundu; “Industroyer'in sistemde kalma ve endüstriyel donanımın çalışmasına doğrudan müdahale etme kabiliyeti, İran'ın nükleer programına saldıran ve 2010'da keşfedilen Stuxnet'ten bu yana, Industroyer’i endüstriyel kontrol sistemleri için en tehlikeli zararlı yazılım tehdidi haline getiriyor.”

Kaynak: ESET

Haftanın Makalesi
Kalite Geliştirmesinde Marjinal Maliyeti Tahminleri: İngiltere Elektrik Dağıtım Şirketleri Örneği
Yazarlar: Tooraj Jamasb, Luis Orea, Michael Pollitt

Bu makale, hizmet kalitesini arttırmanın marjinal maliyetlerini ortaya koyabilmek için ekonometrik bir yaklaşım geliştirmektir. Bu metodoloji İngiltere elektrik dağıtım şebekelerine uygulandı. Teşvik planlaması oluşturulurken, elektrik kesintilerini önlemek için elektrik dağıtım şirketlerine yeterli teşvik sağlanmadığı görüldü.

(Tercüme hataları olabileceğinden anlam ve içerik tereddütlerinde orijinal dokümana başvurulmalıdır.)

Makalenin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

Dünyanın Elektrik Gündemi

  • İngiltere’de paralı üyelikle indirimli elektrik [garantili gibi], tedarikçi değiştirme şirketi yüzdürülmeye çalışıyor, iş modeli ilginç. 
  • General Motors, otonom arabaları çoklu üreten ilk şirket oldu. Elektrikli Chevrolet Bolt’lardan 130 tane ürettiler.
  • Hong Kong’da 10,589 şahsi elektrikli araba var. Sadece 2964’ü Mart 2017’de trafiğe çıktı. Nisan 2017’deki rakam ise 0. “Elektrikli arabalar sıfır emisyonlu da olsa tafik sıkışıklığını arttırıyor”. Hong Kong küresel Tesla piyasasının da %6sı. Vergi teşviği kalkınca elektrik rüya bitti. Tesla fiyatı 570,000’den 900,000 HK$’a çıktı.
  • Dünyada 2040’a kadar: Elektrik yatırımların %72si (7.2Mr$) güneş ve rüzgara gider, güneş fiyatı %66 daha düşer, 2021’de BRIC kömürden ucuz olur, açık deniz rüzgar hızla düşüyor, depolama ile yenilenebilir Almanya’da %74 penetrasyona gelebilir, kömürde geri dönüş yok, gaz geçici-esnek.
  • İngiltere seçimleri sonucunda, Theresa May’ın “fiyat tavanı” (elektrik&gaz) söylemini bırakarak, iş dünyası ile barışmak için kraliçenin konuşmasına büyük akıllı sayaç yatırımı sözü eklemesi bekleniyor.

Kaynak: http://barissanli.com/eak/