ELDER E-Bülten

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, elektrik dağıtım sektörünün daha kaliteli, daha profesyonel ve daha kurumsal bir çerçeveye kavuşması noktasında ELDER- Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği’nin önemli bir yere sahip olduğunu dile getirdi. Albayrak, ELDER’in sektörün öncüsü olması bakımından da önemli bir konumda olduğunu ifade etti.

ELDER’in 8. Olağan Genel Kurulu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Bakanlık Müsteşarı Fatih Dönmez, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. (TEDAŞ) Genel Müdürü Halil İbrahim Leventoğlu, ELDER Yönetim Kurulu Üyeleri ile kamu ve özel sektörün üst düzey yöneticilerinin katılımlarıyla Swiss Otel’de gerçekleştirildi.

Genel Kurul’un açılış konuşmasını yapan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, ELDER'in sektörün daha kaliteli, daha profesyonel ve daha kurumsal bir çerçeveye kavuşması noktasında önemli bir yere sahip olduğunu kaydetti. Bu sene de ELDER tarafından gerçekleştirilecek olan Sektör Toplantısı’nda sektöre yönelik anketleri açıklayacaklarını bildiren Albayrak, “Anketler yolda. Tahmin ediyorum seçimden sonra yapacağız. Bir yıl nasıl geçti, bakacağız. 21 dağıtım bölgesinde bu sektörün daha iyi olması noktasında çalışan yöneticilerimiz ve profesyonellerimizle vatandaşın daha kaliteli hizmet alması için neler yapabiliriz, bunu istişare edeceğiz ve ortak akılla inşallah daha yukarıya taşıyacağız. Bu bakımdan ELDER ve ELDER Genel Kurulları önemli. Sektörümüzün öncüsü olması noktasında önemli. Liberalleşme bakımından, daha kaliteli ve kurumsal bir sektöre kavuşma açısında enerji piyasalarında birçok adım atıyoruz. ELDER bu açıdan önemli” dedi.

“İnşallah, 2017 yılında hedeflerin iyi sonuçlarını alacağız”

Elektrik dağıtım sektöründe konulan hedefler çerçevesinde 2015'e kıyasla 2016 yılının önemli adımlar atılan bir yıl olduğunu ancak henüz istenilen düzeye gelinemediğini dile getiren Bakan Albayrak, “İnşallah 2017 yılının bu manada yatırım, müşteri hizmetleri, müşteri kalitesi, ortaya koyulan kurumsallaşma hedeflerinin iyi sonuçlarının alındığı bir yıl olmasını diliyorum. Gerek çağrı merkezleri gerek teknik memnuniyet noktasında, gerekse lokal ve bölgesel yatırımların hayata geçmesi noktasında önemli hedefler koyduk. Bunun takibini 2017 yılında daha sıkı yapacağız.” dedi.

2016 yılının "yerli ve milli" ilkesi açısından önemli adımların atıldığı bir yıl olduğunun altını çizen Bakan Albayrak, elektrik üretiminde yerli kaynakların payının yüzde 49 ile rekor seviyeye ulaştığını kaydetti. Albayrak, bu gelişmelerin, Türkiye'nin cari açığının daraltılmasına pozitif anlamda katkı sunacağını da ifade ederek, “2016 yılı, elektrik üretiminde yerli kömürün payında yüzde 23, yenilenebilir kaynakların payında yüzde 31 artış oldu” dedi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın ELDER 8’inci Olağan Genel Kurulu’nda yapmış olduğu konuşmanın tamamını buradan izleyebilirsiniz.

Dönmez: “Serbest tüketici limiti azaldıkça rekabet konusu, yeniden gündeme gelecektir”

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Fatih Dönmez, elektrik dağıtım sektörünün özelleştirilmesinden sonra iyi bir noktaya geldiğini, gelecek dönemde daha da iyi olacağını vurguladı. Dönmez, elektrik dağıtım sektörünün son döneme kadar rekabeti çok hissetmediğini dile getirerek, "Serbest tüketici limiti azaldıkça bu rekabet konusu, yeniden gündeme gelecek demektir. Bugünden hazırlıklı olmakta fayda var. Rekabeti engelleyici tutum ve davranışlardan mümkün olduğu kadar uzak durmak gerekiyor." dedi.

Dağıtım sektöründe tüm paydaşların birbirinin hukukuna saygı duyması gerektiğini belirten Dönmez, sözlerine şöyle devam etti: "Dağıtım sektöründe, üretildiğinde tüketilen bir iş yapıyorsunuz. Pardon deme şansı yok. Bu anlamda hakikaten sektörün üzerine büyük sorumluluk düşüyor. Altyapıya daha çok önem vereceğiz. Yeni dönemde özellikle sektör olarak belediyelerle altyapı koordinasyon merkezlerini daha aktif çalıştırmak gerektiği kanaatindeyim."

Yılmaz: “Tüketici mutlu değilse sizler de mutlu olmazsınız”

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, elektrik dağıtım hizmetlerinin en az üretim ve iletim kadar teknik süreçleri bulunan zor bir hizmet olduğunu dile getirdi.

Elektrik dağıtım sektörünün çok dinamik, bir o kadar da zorlu bir sektör olduğunu kaydeden Yılmaz, elektrik kesintilerinin sektörün doğal yapısından kaynaklandığını ifade ederek, " Günümüzde elektriğin kesilmesi büyük bir krizdir, 24 saat hizmet verirsiniz beş dakika kesilmiş olsa, 24 saat gözükmez o beş dakika gözükür ve öne çıkar” dedi.

Özel şirketlerle kamu arasındaki iş birliğinin önemli olduğunun altını çizen EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, şunları söyledi:

"Bu sektörde tüketiciden şirket sahiplerine kadar aynen bir vücut gibiyiz. Dolayısıyla her birimizin mutlu bir şekilde birbirimizi örselemeden bu hizmeti devamlı ve kaliteli bir şekilde yapması için elimizden gelen gayreti göstermemiz lazım. Tüketici mutlu değilse sizler de mutlu olmazsınız."

Özdemir: “Özelleştirmeler çok başarılı oldu”

Nihat Özdemir, ELDER Yönetim Kurulu Başkanı olarak yaptığı son konuşmasında, elektrik denilince özelleştirmeler ve kayıp kaçak konularının öne çıktığını bildirdi. Elektrik dağıtım sektöründeki özelleştirmelerin çok başarılı olduğunun altını çizen Özdemir, 2004 tarihli Özelleştirme Strateji Belgesi olarak adlandırılan Yüksek Planlama Kurulu kararının özelleştirmeden beklenen faydaları “özel sektör eliyle yatırımların artması”, “arz güvenliği ve hizmet kalitesinin sağlanması” , “teknik kayıplar ile kaçakların azaltılması” ve “tüketicilerin daha ucuz elektrik kullanması” olarak sıraladığını hatırlattı.

Özdemir, kamu döneminde 1995 yılından 2005 yılına kadar yıllık yatırım tutarının ortalama 1,5 milyar lira olarak gerçekleştiğini belirterek, şu bilgileri verdi: "Enflasyon etkisinden arındırarak 2017 şubat rakamları ile ifade ediyorum. Özelleşen dağıtım şirketlerinin 2015 yılındaki yatırım gerçekleşmesi yaklaşık 4,5 milyar lira. 2011-2015 ortalamaları ise yıllık yaklaşık 3 milyar lira. Üretim yatırımlarında ise rakamlar çok daha etkileyici. Biliyorsunuz son 5 yılda kurulu gücümüz iki katından fazla arttı. 50 milyar doları aşan bu yatırımın tamamı özel sektör tarafından gerçekleştirildi. Arz güvenliği sağlandı mı? Kesinlikle. Bugün Türkiye’nin kurulu gücü 80 bin megavata ulaştı. Devam eden yatırımlar ve piyasanın geldiği olgunluk seviyesi düşünüldüğünde Türkiye’nin arz güvenliği ile ilgili bir endişesi olmayacağı gözüküyor."

Özelleştirme sonrası kayıp kaçak rakamlarının düştüğüne de dikkat çeken Özdemir, özelleştirme öncesi ülke genelinde ortalama yüzde 25’lerde olan kayıp-kaçak oranlarının bugün yüzde 15’lerin altına indiğini bildirdi. Özdemir, “Özellikle yüksek kaçak oranlarının olduğu bölgelerde hızlı iyileşmeler görülmektedir. Kayıp-kaçak oranının yüksek olduğu bölgeler çıkarıldığında Türkiye halen OECD ülkeleri ortalaması olan yüzde 8 kayıp kaçak oranını yakalamıştır” dedi. Özdemir, tüm bu gelişmeler sonucunda tüketicinin daha ucuz elektrik kullandığını söyledi.

YEKA hayati öneme sahip

Konuşmasında, Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) ihalelerinin önemine de değinen Özdemir, "Bugünlerde tamamlanması beklenen YEKA ihalelerini ülkemizin güneş potansiyelinden yararlanmada hayati önemde bir adım olarak görüyorum. Bu ihalelerin kurgusu sadece enerjide dışa bağımlılığı azaltıcı olmakla kalmayacak, önümüzdeki 50-100 yılda geçerli olacak bir teknolojinin yerli imkanlar ile üretilmesi ve geliştirilmesine de öncülük edecektir” dedi.

Kaynak : AA

Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği – ELDER 8. Olağan Genel Kurulu’nda IC İÇTAŞ Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Serhat Çeçen, Yönetim Kurulu Başkanlığını Nihat Özdemir’den devraldı.

ELDER 8. Genel Olağan Genel Kurulu Ankara’da gerçekleştirildi. Genel Kurul sonrasında yönetim kurulu seçimi gerçekleştirildi. Buna göre IC İÇTAŞ Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Serhat Çeçen ELDER Yönetim Kurulu Başkanı oldu.

ELDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcıları ise Çoruh ve Fırat EDAŞ Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Yaşar Arslan ve Enerjisa CEO’su Kıvanç Zaimler oldu.

Genel Kurul sonrası açıklamada bulunan ELDER Yönetim Kurulu Başkanı Serhat Çeçen şunları söyledi:

“Elektrik sektörünün çatı örgütü ELDER olarak yeni dönemde de vatandaşlarımıza yeterli, kesintisiz, kaliteli ve makul bedelle elektrik tedarik etmek misyonuna uygun politikalar geliştireceğiz. Tüketici odaklılık elektrik dağıtım sektörü gibi bir kamu hizmetinde tercih değil zorunluluktur. Ülkemizde elektrik hizmetlerinin sürdürülebilirliği için yatırımlarımıza son hızla devam edeceğiz. Elektrik dağıtım sektöründe iş kalitesi, müşteri memnuniyeti konularında kurumsallaşma çalışmalarını hızlandıracağız.”

Çok büyük bir veri hacmine sahip olan Microsoft, bu verilerini su altında saklayacak. Sunucuların dev konteynırlar içerisinde okyanusun dibine yerleştirildiği Project Natick’i test eden ve sonuçlarını paylaşan Microsoft mühendisleri, soğutma maliyetlerinin azaltıldığını ve verimlilik gibi pek çok fayda sağlandığını ifade etti.

Daha önceleri ABD donanmasına ait denizaltında görev yapan Sean James isimli, Micrsoft’ta çalışan bir mühendis tarafından ortaya atılan fikir, en başta çalışma arkadaşları tarafından şüpheyle yaklaşılsa da, sonrasında ilgi çekerek hayata geçti. James, sunucuları okyanusun soğuk suları ile soğutan bu proje ile masraf ve maliyetlerin azaltılacağını, yenilenebilir enerjiden faydalanılarak performansın da artırılacağını savundu. Microsoft 2015 yılında bu fikri test etti.

Projeyi geliştirenlerden Microsoft çalışanı Ben Cutler; "Projeyi ilk duyduğumda su ve elektriğin yan yana gelmemesi gerektiğini düşünmüştüm. Ancak biraz daha derinlemesine düşününce bu durumun çok daha kârlı olduğunu fark ettim" değerlendirmesini yaptı.

Dünya nüfusunun yarısı kıyı şeridinde yaşıyor

Proje ekibi, IEEE Spectrum’da yayımladıkları “Veri Merkezini Batırmak” (Dunking the Data Center) başlıklı makalede karşılaştıkları zorlukları ve bu zorluklara nasıl çözüm bulduklarını anlattı. Makalede, dünya nüfusunun yarısının kıyı şeridinden 100 kilometrelik bir alan içinde yaşadığı, veri depolarının okyanusa kurulmasıyla, verinin kaynaktan müşterilere aktarılma süresinin azalacağı, bunun da şirkete büyük bir maliyet tasarrufu sağlayacağı kaydedildi.

Herkesin ilk olarak “Konteynırın içini nasıl kuru tuttunuz?” sorusunu yönelttiğini ifade eden proje ekibi, “Bu bizim için zor olmadı. Denizcilik endüstrisi daha bilgisayar yokken bile okyanusta teçhizatları kuru tutuyordu” yanıtını verdi. Deniz suyunu soğutma işleminde en iyi şekilde kullanmaya çalıştıklarını ve bunun için çeşitli yollar geliştirdiklerini belirten proje ekibi, “Natick'in tatlısu tesisatı ve radyatör benzeri ısı eşanjörleri, standart sunucularla sorunsuz çalışabilen çok ekonomik ve verimli bir soğutma mekanizması sağladı” dedi.

Projenin su altındaki yaşamı etkilememesine çok dikkat ettiklerini vurgulayan mühendisler, denizde yaşayan canlıların konteynırın yüzeyini kaplayarak soğutma işlemine engel olmasının karşılaştıkları en önemli sorunlardan birisi olduğunu bildirdi.

Proje ekibi, “Natick prototipimizi konuşlandırdığımızda, yengeçler ve balıklar 24 saat içinde tankın etrafında toplanmaya başladı. Bu canlılar için bir ev yaratmış olmaktan dolayı çok mutluyuz. Bu nedenle ana tasarım konusundaki düşüncelerimizden biri, kapsülün bilgisayarları serin tutma kabiliyetini engellemeden bu yaşam alanını nasıl koruyacağımızdı” diyerek kapsülün yüzeyini yosun önleyici maddelerle kapladıklarını ve böylece deniz canlılarının yüzeye yapışmasını engellemeyi hedeflediklerini anlattı. Test aşamasında bu adımın işe yaradığını söyleyen mühendisler, bu konunun hala araştırmaya açık bir alan olduğunu kaydetti.

Siber tehditlere karşı güvende

Donanımdaki arızaların en büyük endişeleri olduğunu ifade eden proje ekibi, arızaların uzaktan teşhisi için Microsoft laboratuvarlarında çalıştıklarını, gelecekte de bunu Natick’e uygulayacaklarını dile getirdi. Proje ekibi, sualtındaki veri merkezinin, karadakilerle aynı şekilde korunduğunu, bu sebeple siber tehditlere karşı güvende olduğunu bildirdi.

Veri merkezinin yarattığı ısının su altındaki yaşama ve çevreye zarar vermeyeceğini vurgulayan proje ekibi şöyle devam etti: “Natick tarafından üretilen ısı hızlı bir şekilde okyanusun soğuk sularıyla karışacak ve akıntı ile gidecektir. (…) Çevreye verdiği zarar çok az olacaktır. Gelecekte daha fazla veri merkezlerinin inşa edileceğini göz önüne alırsak, bunun önemi açıktır.”

Microsoft’un Project Natick’e ilişkin hazırladığı videoyu Türkçe ve İngilizce altyazı seçeneği ile buradan izleyebilirsiniz.

Source: Microsoft / IEEE

Enerjisa Dağıtım Şirketleri Genel Müdürü Murat Pınar, Avrupa Birliği’nin yeni teknolojiler geliştirilmesi için oluşturduğu ve projelerinin büyüklüğü 220 Milyon Euro seviyesinde olan; EUREKA Eurogia2020 Topluluğu’nda yönetim kurulu üyeliğine seçildi. Enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik alanında inovatif yatırımları ile ilklere imza atan Enerjisa, Avrupa’nın geleceğini şekillendirecek Ar-Ge projelerinin belirlenmesinde de rol oynayacak.

Boğaziçi Elektrik Dağıtım AŞ'den (BEDAŞ) yapılan açıklamada, İstanbul Avrupa yakasında yüzde 55'i mesken, yüzde 40'ı ticarethaneden oluşan yaklaşık 38 bin elektrik abonesine ulaşılamadığı belirtildi. Kapıları kilitli abonelerin sayaçları içeride olduğu için kendilerine borç bilgilendirmesi yapmanın da mümkün olmadığı aktarıldı.

İş yerini kapatan ya da ticarete ara veren, konutunu yazlık olarak kullanan veya başka bir yere taşınan abonelerin elektrik sayaçları da içeride olduğu için okuma yapılamadığı, söz konusu durumda olan abonelerin "kapalı tesisat" olarak sınıflandırıldığı belirtildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"BEDAŞ, ileride herhangi bir mağduriyet yaşamamaları için yaklaşık 38 bin abone ile irtibata geçmeye çalışıyor. BEDAŞ’ın verilerine göre bu abonelerin yaklaşık yüzde 40’ına 200 günden fazla bir süredir ulaşmak mümkün olmadı. Bu abonelerin yüzde 20’sini oluşturan kısmının sayacı 500 günden fazla, yüzde 21’inin sayacı ise 200 günden fazla bir süredir ne yazık ki okunamadı. Kalan abonelere de 50-100 gündür erişim sağlanamıyor. Sayaç okuması yapılamayan yaklaşık 21 bin mesken abonesinin 12 bine yakınının Silivri, Kumburgaz, Arnavutköy ve Avcılar bölgesinde yer alması, bazılarının 'yazlık' olarak kullanıldığı ihtimalini öne çıkarıyor. Kapalı tesislerde ikinci büyük kalemi ise yaklaşık 15 bin adet ile ticarethaneler oluşturuyor."

Kaynak: AA

Hava kirliliği ile mücadele eden Çin Halk Cumhuriyeti’nin başkenti Pekin’de hayata geçirilen yeni program ile, bölgedeki tüm taksiler elektrikli hale getiriliyor. Bu adımla hem çevrenin korunması hem de tasarruf sağlanması hedefleniyor.

Elektrikli araçlar geçen zaman içerisinde daha da yaygınlaşıyor. Geçtiğimiz günlerde Çin’den bu alanda önemli bir hamle geldi. Ülkede yayın yapanNational Business Daily gazetesinin haberine göre, hava kirliliği ile mücadele eden Pekin'deki taksilerin tamamının elektrikli araçlara dönüşeceği bir program hayata geçiriliyor.

Haberde, “Pekin’de şu an sokaklarda olan veya hizmet vermeye başlayacak benzinli taksilerin hepsi 2017 yılı içerisinde elektrikli araçlara dönüştürülecek” ifadelerine yer verildi.

Daha önce Shenzhen ve Taiyuan şehirlerinde de elektrikli taksileri teşvik eden programların hayata geçirildiği ancak Pekin’de gerçekleştirilecek dönüşümün 20 milyondan fazla kişiyi ilgilendirmesiyle ayrıca önemli olduğu kaydedildi.

Çevre korunurken tasarruf da sağlanacak

Söz konusu projenin 1.3 milyar dolara (9 milyar yuan) mal olması bekleniyor. Taksilerin elektrikli araçlara dönüşmesiyle akaryakıt harcamalarından tasarruf sağlanacağı ve bakım maliyetlerinin azalacağı belirtildi. Bu dönüşümün aynı zamanda hava kirliliğini azaltmaya da yardımcı olacağı kaydedildi.

Sektör temsilcileri ise hükümetin bu dönüşüm için taksi şirketlerine destek sağlaması, bununla birlikte şarj altyapı imkanlarını geliştirmesi gerektiğini dile getirdi.

Çin, dünyanın en büyük elektrikli araç pazarı

Dünyanın en büyük elektrikli araç pazarını oluşturan Çin’deki elektrikli araç sayısı 600 bini geçti. Bu rakam ABD ve Avrupa piyasalarının toplamının da üzerinde bulunuyor. Yakın gelecekte 70 bin adet elektrikli aracın daha eklenmesi öngörülüyor.

Kaynak: Weforum / Electrek

Haftanın Makalesi
Ayrıştırma gerçekten önemli mi? Elektrik ve iletişim sektörlerinden örnekler
Yazarlar: Isabel Soares ve Paula Sarmento

Bu makalede, iletişim ve elektrik endüstrilerinde dikey kademelenme (vertical separation) Avrupa regülasyon politikasını tartışılmaktadır. Elektrik sektöründe tartışma iletişimde mülkiyet ayrıştırmasını ele alırken; iletişim sektöründe tartışmalar işlevsel ayrımla ilgilidir. Makalede, (yatırım alanında bazı riskler olmasına rağmen), elektrik sektöründe, toptan piyasalardaki rekabetin sağlanması için mülkiyet ayrıştırmasının en iyi seçenek olduğu sonucuna varılıyor. Buna karşın, iletişim sektöründe mevzuata ilişkin seçenekler, farklı teknolojik platformları birleştiren operatörler arasındaki ağ rekabetinin yoğunluğuna derinden bağımlıdır. Teknoloji ayrıca, ayrıştırma gereksinimi ile ilgili çeşitli düzenleyici yaklaşımlar için kilit bir sürücü olduğu görülmektedir.
(Tercüme hataları olabileceğinden anlam ve içerik tereddütlerinde orijinal dokümana başvurulmalıdır.)

Makalenin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

Dünyanın Elektrik Gündemi

Ortadoğu ve İran’da tamamen yenilenebilir bir elektrik sistem, diğer emisyonsuz sistemlere göre %50-60 daha ucuza gelebilir. 42-63$/Mwh’e gelen elektrik bedeli fosil ve karbon yakalama ile 110-120$/Mwh’a geliyor. İran’ın 49 GW güneş, 77 GW rüzgâr ve 21 GW hidro ile işi çözebileceğini hesaplayan Finlandiyalı araştırmacılar yatırım şart demiş.
Avustralya Energy Piyasa İşletmecisi (AEMO), gaz yokluğu konusunda uyardı. Eğer arz arttırılamazsa doğu ve güney Avustralya’da 2018-2019’da 80 Gwh, 2020-2021’de 363 Gwh elektrik eksiği oluşacak. LNG şampiyonuna gaz yok?
Elon Musk Güney Avustralya’daki enerji krizini 100 günde 25 milyon $ depolama ile hallederim demiş. Fiyat 250$/kWh -> 100 MW sistem için. 100 günde teslim edemezsem bedava demiş. Yaparsa sektör değişir.
NatureEnergy’den, %20 verimli güneş hücreleri .200C’nin altında imal edilebiliyor. Yarı iletkenlerde bunu güneş gören yüzeyi katkılayarak veya ince bir tabaka kaplayarak yapıyor. Kristal silikonu katkılama yerine alkali metal (Li) ve metal oksitler ile kaplayarak %20 verimli hücreyi 200C altında üretebiliyor.

Grafik
Elektrik sektörü pillerde ne zaman elektronik aletleri geçecek (Bloomberg)